پیام نیک نشان - کارشناس ارشد مدیریت صنعتی
آرش شاهین - گروه مدیریت - دانشگاه اصفهان

اندازه گیری عملکرد و کیفیت از مقوله های مهم و تعیین کننده در سیاست گذاری های سازمان می باشند، چراکه در واقع آنچه را که قابل اندازه گیری است می توان بهبود داد . گرچه منابع متعددی در زمینه شاخصهای عملکرد به چاپ رسیده است، اما به نظر می رسد تاکنون مطالعه جامعی در این زمینه انجام نشده است . در این مقاله، شاخصهای مختلف عملکرد تعریف شده و با مشخص شدن تفاوتها، دو مدل جامع برای طبقه بندی آنها پیشنهاد شده است . مدل اول طبقه بندی شاخصها را بدون درنظر گرفتن کاربردهای آنها و مدل دوم طبقه بندی شاخصها را با درنظر گرفتن کاربردشان در سلسله مراتب ساختارهای واحدهای تولی دی مشخص می نماید . مدلهای پیشنهادی از این نظر دارای اهمیت اند که مدیران را در تشخیص و انتخاب نوع شاخص های عملکرد راهنمایی می کنند . همچنین، مدلها ابزار مؤثری برای توانمند نمودن فنون مدیریت کیفیت نظیر الگوبرداری 1 و گسترش کارکردهای کیفیت 2 محسوب می گردند . لازم به ذکر است در تحلیلی که در زمینه تعامل کارگر - کارفرما - عوامل خارجی صورت گرفته مشخص شده که توجه گزینه ای به هریک از آنها ممکن است منجر به نتایج ضعیفی در عملکرد کلی سازمان شود و بهره گیری و توجه توأم به نقش همه آنهاست که می تواند دستآوردهای کاملتر و جامعتر عملکرد را موجب گردد .

طبقه بندی، شاخص، ویژگی، متغیر، عملکرد، بهره وری، اثربخشی، کارایی، ظرفیت، نرخ دسترسی، کارگر، کارفرما، عوامل خارجی، فرآیندگرایی، نتیجه گرایی