مه لقا قربانلی - استاد فیزیولوژی گیاهی - بخش زیست شناسی دانشگاه تربیت معلم
خسرو منوچهری کلانتری - استادیار فیزیولوژی گیاهی - بخش زیست شناسی دانشگاه شهید باهنر کرمان
مهرناز محمودی - مربی بخش زیست شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان

قبل از هرگونه برنامه ریزی و پروژه اکوسیستمی در ارتباط با کویر زدایی و کاشت گیاهان در منطاق خشک باید مکانیسم هایی که باعث سازش گیاهان این گونه مناطق نسبت به خشکی می شوند شناسایی گردند. در این ارتباط ویژگیهای سازش به خشگی گیاه P.Koelziana در منطقه شهداد مورد تفحص و بررسی قرار گرفت. آزمایشها با نمونه برداری فصلی از گیاهان رویش یافته در این منطقه صورت گرفت. در این آزمایشها تغییر میزان برخی از متابولیتها در گیاه بر آورد گردید. این اندازه گیری ها شامل قندهای احیاء کننده ، پرولین، یون های معدنی پتاسیم ، کلسیم، سدیم وپروتئین های کل بودند. نتایج بدست آمده از این آزمایشها اختلاف مقدار پروتئین را در فصول مختلف جزئی نشان داد اما تفاوت فاحشی در میزا ن قندها، پرولین و یون های معدنی پتاسیم و کلسیم در فصل تابستان نسبت به زمستان مشاهده شد. همچنین جهت تعیین میزا ن مقاومت این گیاه نسبت به کم آبی، پتانسیل آبی برای گیاهان پرورش داده شده در شرایط آزمایگاهی اندازه گرفته شد. آزمایشها نشان دادند که تحمل این گیاه نسبت به کم آبی نسبتا بالا بوده و می تواند پتانسیل آبی -3/8 Mpa را بدون آسیب جدی تحمل نماید. همراه با کاهش میزان پتانسیل آبی همانند گیاهی که در شرایط طبیعی زیسته است، مقدار متابولیت های فوق الذکر (قندهای احیاء کننده، پرولین و یون های معدنی) افزایش پیدا نمود. از مجموع نتایج بدست آمده در این مطالعه چنین بر می آید که افزایش غلظت قندهای احیاء کننده، پرولین و پتاسیم و کلسیم پاسخی محرز نسبت به کم آبی برای گیاه کهور می باشد. بنابراین هر یک از این مواد آلی و معدنی می تواند معرف مناسبی جهت مقاومت نسبت به کم آبی محسوب شوند.