قربان وهاب زاده - عضو هیات علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
اسماعیل سیلاخوری - دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت مناطق بیابانی دانشگاه علوم کشاورزی و من
حمیدرضا عبداللهی - دانشجوی کارشناسی ارشد آبخیزداری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی سا

امروزه تخریب اراضی به عنوان معضلی جدی در نتیجه عوامل مختلفی از قبیل تغییرات اقلیمی و عملکرد نادرست انسان، در مناطق خشک، نیمه خشک و خشک نیمه مرطوب در بسیاری از کشورهای جهان از جمله کشورهای در حال توسعه مطرح می باشد. مناسبت ترین راه به منظور تعیین شدت بیابان زایی استفاده از مدل های بیابان زایی می باشد، اما مدلی برای ایران مناسب است که با توجه به شرایط این سرزمین باشد. روش IMDPA به دلیل روش ویژه وزن دادن به لایه ها، کاربرد سامانه های اطلاعات جغرافیایی در تلفیق لایه ها و به کار گرفتن میانگین هندسی به جای میانگین حسابی در مشخص و تهیه نقشه بیابان زایی مزایای بیشتری نسبت به روش های همانند دارد. در این مطالعه از این روش با تأکید بر معیار زمین شناسی-ژئومورفولوژی برای مشخص نمودن شدت بیابان زایی منطقه مورد بررسی استفاده شد. هدف از این تحقیق تهیه نقشه بیابانزایی دشت حارث آباد با یک روند ژئومورفولوژیک از کوهستان تا پلایا با استفاده از معیار زمین شناسی و ژئومورفولوژی می باشد. به همین منظور بعد ادغام نقشه های شیب، جهتِ شیب، ارتفاع و زمین شناسی، واحدهای کاری منطقه بر اساس روش ژئومورفولوژی در 92 واحد با 151 تکرار بدست آمد. پس از تهیه نقشه های بیابانزایی برای هر شاخص، نقشه شدت بیابانزایی منطقه بر اساس معیار زمین شناسی و ژئومورفولوژی در دو کلاس کم و متوسط بدست آمد. از کل مساحت منطقه مورد بررسی 97/68 درصد (9/5085 هکتار) در کلاس متوسط و 03/31 درصد (5/11306 هکتار) در کلاس ناچیز و کم قرار داشت.

بیابانزایی، IMDPA، زمین شناسی و ژئومورفولوژی، حارث آباد