حمیده موسوی - گروه فارماکوگنوزی- دانشکده داروسازی اهواز، دانشگاه علوم پزشکی جندی ش
محمد ابراهیم عازمی - مرکز تحقیقات گیاهان دارویی و ترکیبات طبیعی، دانشگاه علوم پزشکی جندی ش
فروغ نامجویان - مرکز تحقیقات علوم دارویی دریای ، دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز

عملکرد دفاعی حشرات، فرآِند پوست اندازی، ساخت اسکلت خارجی حشرات وابسته به آنزیم تیروزیناز است. د رنتیجه مهارکننده های تیروزینار می توانند موجب کنترل آفت حشرات شوند. حشره کش های شیمیایی مانند ترکیبات کلره باعث آلودگی محیط زیست می شوند. با توجه به بی ضرر بودن مهارکننده های طبیعی تیروزینار برای محیط زیست و کاشت موفق و رشد خودرو گیاهان خانواده توت اثر مهارکنندگی آن ها بر انزیم تیروزینار بررسی شد. در این پژوهش با استفاده از کلید واژه های ، tyrosinase inhibition و tyrosinase inhibitor و antityrosinase insecticide و Moraceae در موتورهای جستجوگر google scholar و بانک مقالات علمی، Scopus و pubmed و science direct و Springer مقالات منتشر شده در سالهای 2012-2000 گردآوری شدند و اثر مهارکنندگی گیاهان و مواد موثره آن ها با کوجیک اسید یکی از مهم ترین مهارکننده ی تایروزینار مقایسه شد. از خانواده توت (Moraceae) و 18 گونه متعلق به 8 جنس مطالعه شده است. 6 ترکیب مهارکننده قوی تیروزیناز نسبت به کوجیک اسید از جنس توت، 1 ترکیب از جنس Chlorophora و 8 ترکیب از جنس Chlorophora جداسازی شده اند. از میان این ترکیبات norartocarpetin از گونه Artocarpus heterophyllus بیشترین اثر مهارکنندگی را (154 برابر کوجیک اسید) بر تیروزیناز داشته است. از توت سفید 2 ترکیب و از توت سیاه نیز 1 ترکیب به ترتیب با قدرت هایی برابر 5 و 34 و 29 برابر استخراج شدند. با توجه به مهارکننده های قوی تیروزیناز جداسازی شده از خانواده توت و گسترش و پرورش گیاهان این خانواده مخصوصا جنس توت در ایران، پتانسیل بالایی جهت استفاده از برگ توت به عنوان حشره کش طبیعی وجود دارد.

توت، حشره کش، مهارکننده تیروزینار