شیما باقری - کارشناس آموزشی دانشگاه شریف
شهلا باقری - عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت معلم

بکارگیری دانایی برای توسعه، یکی از چالش های اساسی کشورهای در حال توسعه و یا تازگی صنعتی شده درجهان معاصر است . دانایی و مولفه های آن به منظور افزایش رقابت پذیری در سطح جهان، تولید محصولات وخدماتجدید، امکان تداوم رشد پایدار در عرصه بین المللی،فراهم آوردن منابع جدیدبرای رشد و افزایش بهره ور کل مورد توجه قرار می گیرد. دانایی عبارت است از ذخیره انباشته شده ای از اطلاعات و مهارت ها که از مصر فاطلاعات توسط گیرنده اطلاعاتحاصل می شود. در تعریف دیگر دانایی مخلوط سیالی از تجربیات، رازشها، اطلاعاتموجود ونگرش های کارشنسای نظام یافته است که چهارجوبی برای ارزشیابی و بهره گیری از اطلاعات جدید به دست می دهد. مولفه های اصلی دانایی عبارتند از : نظام انگیزشی ، اقتصادی ونهادی که مهمترین عامل محسوب شده و با شاخص هایی مانند ازادی تجارت و فعالیت، حقوق مالکیت، شفافیت و حسابدهی، مبارزه با فساد و کنترل بازار سیاه ارزیابی می شود، سرمایه انسانی که حاصل اموزش مناسب، ذخیره ای از مهارتها و سلامت جسمی و روانی است و فناوری اطلاعات و ارتباطات و تکنولوژی و ایجاد جریان دانایی که از دیگرمولفه های دانایی می باشد. دانشگاه ها به عنوان مراکز و مراجع مصرف کننه و تولید کننده اطلاعات در صف اول شاخص ها توسعه اطلاعاتی و احجیادتحولات سازنده و تاثیر گذار درجوامع دانایی محور خواهند بود. این مقاله با نگاهی به مسئله ابزارها و امکانات مورد نیاز برای ایجاد ساختارهای آموزشی پیشرو و پویا در غالب مدل توسعه دانایی محوری در جهت توسعه کشور با انجام سیاستگذاری های نظام آموزش عالی و تبیین جایگاه دانشگاه های ارمانی درهزاره سوم به بررسی نقش مخرب و خنثی گر معضلات آموزشی، تکنولوژی اطلاعاتی وفرهنگی پرداخته و از انجا که عصر اطلاعات و جامعه دانایی محور با مفهوم آموزش ارتباطی متقابل و تنگاتنگ دارند لذا مسئله آموزش به عنوان یک عنصر کلیدی در توسعه اطلاعاتی با توجه به استاداردهای یک جامعه دانایی محور ذکر گردیده است. این مقاله با بررسی نقش توسعه سواد عمومی و تکنولوژیک در گسترش عمومی دانش زیر ساختهای اطلاعاتی جامعه و عوامل و مسائل تاثیر گذار در آن را تعمیق بخشیده و مدیریت دانش در جمعه دانایی محور را به عنوانشاخص و عنصری مهم در هدایت اطلاعاتی دو طرفه جامعه معرفی کرده است. از زیر ساختهای ارتباطی به عنوان عاملی مهم در توسعه جوامع دانایی محور یاد شده و نقش آنها در توسعه نهادهای اموزش عالی علی الخصوص نهادهای آموزش عالی مجازی مورد توجه وتحلیل قرار گرفته است. بررسی نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات، در آموزش و نقشی که در تغییرات بنیادین نظام آموزشی ، تصمیم گیری ، موثر ، برنامه ریزی ، تحلیل سیاستها و نیز هب عنوان مکمل اموزشهای کلاسیک ایجاب می نماید، از دیگر مسائلی بود که در این مقاله به آن اشاره شد و در انتهای نیز ضرورت اهمیت به دو عامل توسعه منابع انسانی و همچنین فرهنگ پذیری آموزش درجامعه دانایی محور را برشمرده است.

جامعه دانش محور ، آموزش عالی ، اشتغال