علی اصغر درویش صفت - دانشیار دانشگاه تهران

بسیار ایده آل خواهد بود که یک سنجنده ماهواره ای توأمان از توان تفکیک مکانی و طیفی بالایی برخوردار باشد. اما تاکنون این امر بطور کامل تحقق نیافته است. بطور مثال ماهواره های SPOT و IRS دارای سنجنده های چند طیفی با اندازه تفکیک بزرگ و تک باندی با اندازه تفکیک کوچک می باشند. لذا سعی می شود که با استفاده از فنون ادغام اطلاعات مکانی از یک تصویر تک باندی به اطلاعات طیفی سنجنده های چند باندی وارد گردد. داده های لندست ETM+که شامل 7 باند طیفی با اندازه های تفکیک 30 و 60 متر و یک باند با تفکیک 15 متر می باشد، همواره شرایط لازم برای ادغام موفقیت آمیز تصاویر، یعنی هم زمانی تصاویر و وضعیت هندسی یکسان را دارا می باشند. از این رو در این تحقیق یک پنجره به بزرگی 320 کیلومتر مربع از داده هاETM+ از منطقه تهران مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. ابتدا باندهای هفت گانه به لحاظ هندسی با باندPan مطابقت داده شدند و اندازه تفکیک آنها به 15 متر تقلیل یافت. سپس تصویر Pan با باندهای هفت گانه به شش روش مختلف ادغام وباند های هیبرید تولید شدند. نتایج حاصله به لحاظ افزایش وضوح و جزئیات قابل رویت بطور کیفی مورد بررسی و مقایسه قرار گرفتند. به منظوربیان کمّی میزان تفاوت ارزشهای رادیومتری هر یک از باندهای هیبرید از باندهای چند طیفی اصلی مربوطه، از معیار RRMSR استفاده شد. نتایج نشان می دهد که روش های ساده ادغام برای نمایش، موجب افزایش چشم گیر جزئیات در تصاویر می گردد، اما ارزش های رادیومتری را نیز شدیدا" تغییر می دهند. روش مبتنی بر پاسخ طیفی که تنها ادغام باندهایی با طول موج یکسان را میسر می سازد، نتایج بسیار خوبی را ارائه داده است.باندهای هیپرید ETM2-ETM4 دارای کمترین میزان خطای RRMS می باشند و لذا به خوبی و با اطمینان می تواننددر تجزیه و تحلیل ها مورد استفاده قرارگیرند. نتایج این روش در مقایسه با نتایج روش متداول تبدیل HIS نیز از کیفیت برتری برخوردار است. با توجه به ثابت بودن پارامترهای ادغام در روش پاسخ طیفی در مورد همه سنجنده ها وعدم وابستگی آن ها به منطقه مورد مطالعه، این روش را می توان بسادگی همواره به عنوان یک روش بهبود تصاویر برای تجزیه و تحلیل ها مورد استفاده قرار داد.