محمدرضا محمدی - کارشناس ارشد پژوهشی مرکز تحقیقات منابع طبیعی و امور دام خراسان

کمبود جاده و دوری مناطق خشک و بیابانی از آبادیها باعث صعوبت مطالعه پوشش گیاهی در اینگونه مناطق میگردد. در اینجاست که تکنیکهای سنجش از دور ( Remote Sensing )به کمک محققین آمده و بسیاری از کاستی ها را جبران میکند. در مطالعه حاضر یادداشت برداری میدانی بطریقه پیمایشی و با استفاده از ترنسکت طولی و عملیات سنجش از دور از طریق تفسیر چشمی و با استفاده از تغییر در تن و رنگ تصاویر ماهواره ای لندست انجام گردید. طبق نتایج مطالعات میدانی پوشش گیاهی عمده منطقه کمتر از یک درصد و شامل درمنه – اشنیان – آنابازیس همراه با قیچ ، تاغ ، رمس و علف شور است . این پوشش اندک بیشتر در مسیر آبراهه ها مشاهده شده و در اراضی وسیع بین آبراهه ها اراضی لخت قرار گرفته اند. پوشش سطحی زمین حدود 85% توسط سنگریزه های سیاه اراضی وسیع بین آبراهه ها اراضی لخت قرار گرفته اند. پوشش سطحی زمین حدود 85 % توسط سنگریزه های سیاه رنگ آندزیت پوشیده شده است. نکته جالب توجه شادابی بوته های اشنیان ، آنابازیس و رمس در برابر خشکی درمنه، قیچ و سایر گونه ها در اثر خشکسالی چند سال اخیر است. بازتاب این ترکیب پوشش زمین بر روی تصاویر ماهواره ای رنگ سبز یشمی تیره تا سیاه میباشد که این زمینه تیره را آبراهه های روشن به صورت متقاطع تقسیم بندی کرده است طبق نتایج بدست آمده در این مقایسه کاربرد تفسیر چشمی تصاویر ماهواره ای لندست در مطالعه پوشش گیاهی مناطق خشک و بیابانی به صورت غیرمستقیم مناسب می باشد. برابر سوابق قبلی تحقیق، در پوششهای کم گیاهی مناطق بیابانی مانند منطقه مطالعاتی این پژوهش، امکان کاربرد مستقیم تصاویر ماهواره ای جهت مطالعه پوشش گیاهی ممکن نیست، اما تفکیک و تشخیص واحدهای کاری یکسان از روی این تصاویر و امکان تعمیم اطلاعات حاصل از یادداشت برداری زمینی چند نقطه شاهد، به سایر واحدهای کاری کمک مؤثری در راه جبران کمبودهای خاص مناطق بیابانی می نماید. تکنیک ساده تفسیر چشمی و مهارت و اطلاعات مفسر در این راه کمک شایانی می کند.