دادفر معنوی نامقی - کارشناس ارشد سنجش از دور سازمان نقشه برداریکشور
سعید صادقیان - مرکز تحقیقات نقشه برداری سازمان نقشه برداری کشور
علیرضا شکیبا - استادیار دانشگاه شهید بهشتی

در فرآیند تولید و بویژه بازنگری نقشه های توپوگرافی یکی از مهمترین مراحل مرحله شناسایی و جمع آوری اطلاعات مربوط به عوارض مورد نمایش در نقشه ها می باشد که این مهم معمولا از طریق عملیات میدانی و با صرف هزینه و زمان زیاد صورت می گیرد. در این تحقیق با توجه به کاربرد روزافزون تصاویر ماهواره ای در فرایند تولید و بازنگری نقشه های توپوگرافی سعی شده است با استفاده از تصاویر چند طیفی سنجنده LISS-III و پانکروماتیک ماهواره IRS-1D و بکارگیری روشهایی که مبتنی بر استفاده از داده های طیفی می باشند تا حد ممکن عوارض مورد نیاز نقشه 1:50000 را شناسایی نموده و از ایت طریق حجم عملیات میدانی در تولید نقشه را کاهش داد. این بررسی بر روی تصویر ماهواره ای منطقه کرمان و با طی مراحلی بدین شرح صورت گرفته است: در اولین مرحله جهت اطمینان از کیفیت هندسی تصویر برای هدف یاد شده، تصحیحات هندسی با توابع چند جمله ای و رشنال و با ترکیبهای مختلف از نقاط چک و کنترل صورت گرفته است که نتایج حاصله بیانگر کیفیت مناسب تصویر بوده و حتی در بعضی موارد قابلیت استفاده برای تولید نقشه1:25000 را نیز دارا می باشد. در مرحله دوم کلیه عوارض موجود در نقشه 1:50000 مورد بررسی قرار گرفته و آن دسته از عوارض که بطور بالقوه با استفاده از داده های طیفی قابل شناسایی می باشند تعیین گردیده اند. در مرحله آخر با استفاده از روش طبقه بندی و استفادخه از شاخصهای طیفی و باه بهره جوئی از پارامترهای شیب، ارتافاع و بافت تصویر در یک سیستم دانش مبنا اقدام به شناسایی عوارض در تصویر منطقه مورد مطالعه شده است. نتایج حاصله بیانگر کارایی بالای روشهای مبتنی بر داده های چند طیفی در شناسایی عوارض بویژه پوشش های گیاهی مورد نمایش در نقشه های توپوگرافی می باشد.