رضا شاکری - دانشجوی دکتری مطالعات برنامه درسی، دانشگاه خوارزمی

مقاله حاضر به نقش فرهنگ قومی به عنوان مولفه ای اساسی در تدوین، طراحی و ساخت برنامه درسی در ایران پرداخته است. با توجه به اینکه ایران کشوری است که با تنوع قومی روبه رو بوده ، بررسی ریشه های فرهنگی قومیت ها از اهمیت بسزایی در انواع برنامه ریزیها علی الخصوص برنامه ریزی درسی مدارس مواجه می باشد. در شکل گیری هویت های قومی ، مولفه های تبار ، سرزمین ، مذهب ، حافظه تاریخی ، زبان و آداب و رسوم دخیل بوده و به گونه ای موثر در تدوین ، طراحی و ساخت برنامه های درسی در ایران باید مورد توجه برنامه ریزان درسی قرارگرفته و با مطالعه و پرداختن به مولفه های قومی با بها دادن به فرهنگ قومی هریک از اقوام ایران زمینه های یکپارچگی و همزیستی اقوام را بوجود آورند و این مهم میسر نخواهد شد مگر اینکه اقوام از مشترکات یکدیگر به شناخت برسند. لذا در این میان نقش آموزش و پرورش بسیار خطیر بوده و با رسالتی که بر عهده دارد با گسترش و تحکیم ارزشهای فرهنگی و توجه به خرده فرهنگها با ایجاد تغییرات رفتاری در راستای نوسازی جامعه ی متحد و یکپارچه اقدام نماید ؛ و برای دسترسی به این رسالت والا، تکامل شناخت اقوام با تعاملات فرهنگی سازنده و مثبت در راستای تحکیم وحدت ملی با لحاظ نمودن ارزشهای خرده فرهنگها در فرهنگ وحدت ملی گام بردارد. وجود نابرابریهای سیاسی و فرهنگی و جای خالی زبان مادری می توانند به عنوان عوامل آسیب پذیر جدی در برنامه ریزی درسی مدارس ایران به شمار آیند.

قومیت، فرهنگ قومی، تنوع قومی، برنامه ریزی درسی