علی اکبر نیری - مرکز تقویم موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران

برخی گفته اند که وقت اذان ظهر مطابق با زمانی است که طول سایة ایجاد شده از یک شاخص عمودی بـر اثر تابش آفتاب به مقدار کمینة خود در طول روز رسیده، پس از آن شاهد بلند شدن سـایه یـا بـه اصـطلاح زوال شمس باشیم . بنابراین نظر اذان ظهر زمانی است که خورشید بیشینة ارتفاع خود را در طول روز اختیار می کنـد . از طرفی گفته می شود که خورشید وقتی به بیشینة ارتفاع خود می رسد که در حال عبور از نصف النّهـار نـاظر باشـد ( عبور بالایی خورشید ). در این مقاله نشان داده خواهد شد که لحظه ای که خورشید در آن به بیشترین ارتفاع خـود در طول روز می رسد با لحظة عبور بالایی خورشید تفاوتی هرچند بسیار کوچک دارد . در ادامه هم رابطة این مقدار اختلاف، با میل خورشید و نرخ تغییرات آن در حوالی ظهر روز مورد نظر و همچنـین بـا عـرض جغرافیـایی نـاظر استخراج شده، نمودارهای مربوطه ارائه خواهند شد .