محمد حسین لباسچی - عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، بخش تحقیقات گیاهان دارویی

ایران در عرض نسبتا پایین جغرافیایی با برخورداری از نعمات لایزال انرژی های نور و حرارت کافی قرار داشته که موجب پیدایش و رشد مطلوب گیاهان در بسیاری از مناطق آن گردیده است. انرژی های فراوان در این نوار کیفیت گیاهان را افزایش داده ولی آب به عنوان عامل تعیین کننده همواره تولیدات گیاهی کشور را محدود کرده است. بسیاری از سازوکارها ، لوازم و ادوات کشاورزی مورد استفاده و رایج در ایران و کشورهای هم اقلیم متعلق به کشورهای اروپایی با شرایط اقلیمی کاملا متفاوت است. روش ها و یا ادوات به کار گرفته شده غربی اغلب مربوط به شرایط مرطوب ، ابری با نور و حرارت کم می باشد. شرایطی که در ایران به عکس وجود دارد. تعیین و تشخیص شرایط اقلیمی ویژه مناطق مختلف کشور ، شناسایی گیاهان سازگار و با ارزش ، ابداع لوازم و ادوات مناسب کشاورزی و نیز ابتکار روش های اختصاصی کشت و پرورش گیاهان دارویی در مناطق خشک و نیمه خشک می تواند موجب شکوفایی در عرصه کشاورزی به ویژه دیمکاری در این مناطق گردد. وجود عرصه های وسیع دیمزارهای کشور، گیاهان دارویی سازگار و با ارزش و نیاز صنایع مختلف و داروسازی ، راه تولید انبوه گونه های گیاهی در دیمزارها را نشان می دهد. مطالعات چند دهه گذشته برای شناسایی مناطق مساعد دیمکاری گیاهان زراعی یکساله گرامینه و حبوبات و تجربیات عملی کشاورزان ، حاکی از استعدادهای تولید کمی و کیفی محصولات دیم در کشور می باشد. در این کتاب ضمن تشریح مختصر وضعیت دیمکاری، سازگاری ها و تقسیم بندی تلویحی مناطق برای کشت گونه های متنوع گیاهان دارویی روش های کشت دیم گیاهان دارویی چند ساله ارائه گردیده است این دسته از گیاهان دارویی ضمن تولید اقتصادی محصول در دیمزارهای مختلف کشور توانایی ایجاد پوشش دایمی گیاهی، جلوگیری از فرسایش خاک و افزایش مواد آلی خاک و غیره را خواهند داشت . امید است در آینده نزدیک با تکمیل مطالعات جامع اقلیمی گیاهی و پهنه بندی اکولوژیک دیمکاری گیاهان دارویی همراه با آزمایش های شیمیایی بررسی تغییرات ترکیبات و مواد موثر در مناطق مختلف بتوان نقشه جامع کشت دیم گونه های گیاهان دارویی مناسب در کشور را به منظور دستیابی به حد نهایی تولید کمی و کیفی ارائه نمود.

گیاهان دارویی، دیمکاری، سازگاری، پوشش گیاهی ، اقلیم، اکولوژی