عبداله احتشام نیا - دانشجوی دکترای علوم باغبانی دانشگاه بوعلی سینا همدان شرکت داروسازی خرمان ، خرم آباد
جواد هادیان - دکترای علوم باغبانی پژوهشکده گیاهان دارویی دانشگاه شهید بهشتی شرکت داروسازی خرمان خرم آباد
علی صالح نیا - دکتری حرفه ای داروسازی شرکت داروسازی خرمان خرم آباد

در تولید انبوه یک گیاه دارویی با ارزش اقتصادی بالا خواب بذر می تواند یک وضعیت نامطلوب باشد که سبب افزایش هرینه های تولید شود. تحقیق حاضر به منظور بررسی تاثیر تیمارهای مختلف بذر و اسید جیبرلیک در جهت رفع مشکل جوانه زنی گیاه دارویی مورد در آزمایشگاه شرکت کشت و صنعت گیاهان دارویی خرمان، شهرستان خرم آباد در سال 1389 انجام شد طرح مورد استفاده آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار و در سه سطح هورمون (0ppm و 250ppm و 500ppm ) و تیمارهای مختلف بذر در شش سطح شامل شاهد(بدون اعمال تیمار)، فقط خراش دهی ، خراش دهی همراه با 38 روز سرمادهی ، خراش دهی همراه با 76 روز سرما، 7 هفته سرمادهی و 13 هفته سرمادهی انجام گرفت. تجزیه آماری نشان داد که اثر فاکتورهای جیبرلیک اسید و تیمارهای بذر در سطح احتمال 5 درصد معنی دار می باشد نتایج حاصل از مقایسه میانگین ها با استفاده از روش دانکن بیانگر آن بود که استفاده از 500ppm جیبرلیک اسید و 7 هفته سرمادهی (G3T5) بهترین تیمار ممکن برای دستیابی به بالاترین درصد جوانه زنی (81/33%) در بذور گیاه دارویی مورد می باشد . همچنین کمترین میزان جوانه زنی (44%) در تیمار شاهد بدون استفاده از جیبرلیک اسید و بدون هیچگونه تیمار بذری حاصل شد. به طور کلی نتایج نشان داد که افزایش اسید جیبرلیک به صورت برون زا (تیمار اسید جیبرلیک) و درون زا (تیمار سرمادهی) نقش عمده ای در جوانه زنی بذور گیاه دارویی مورد دارد.

مورد، اسید جیبرلیک، جوانه زنی، سرمادهی، خراش دهی