محمود رائینی سرجاز - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

استرول ها و استانول ها فراورده های گیاهی هستند که از نظر ساختمان بسیار همانند کلسترول می باشد. این چربی های بلند در بسیاری از فراوردهای گیاهی همچون برنج ، نان گندم و آجیل ها، مانند مغز بادام دیده می شود. این چربی ها در فرایند تصفیه روغن های گیاهی و صنایع چوب و کاغذ، به ویژه چوب درختان کاج، گرفته می شوند. هر روزه ما دست کم 0/5 گرم از این ماده را همراه غذا مصرف می کنیم. پژوهش های بسیاری نشان می دهند که اگر غذا با این چربی های بلند آمیخته شوندافت کلسترول بد (LDL) خون را به همراه دارند بنابراین هدف این پژوهش بررسی اثر آنها بر کاهش کلسترول خون می باشد . در یک طرح کامل تصادفی ضرب دری (Crossover) پانزده نفر آدم سالم، 9 مرد و 6 زن ولی با کلسترول بالا شرکت کردند و 4 تیمار غذایی را در چهار نوبت به تصادف مصرف کردند. در این نوبت ها، انان 1/8 گرم استانول (SS)، استرول (NS) یا استانول و استرول (NSS) به نسبت برابر (50:50) که در کره آمیخته شده بود و غذای پایه (شاهد) را دریافت کردند. هر کدام به تصادف یکی از تیمارها را به مدت 21 روز دریافت کرد انگاه به مدت 4 هفته به رژیم غذای معمول خود برگشت و سپس تیمار بعدی را آغاز کرد. مقدار کلسترول کل خون به طور معنی داری برای تیمارهای SS ،NS و NSS نسبت به شاهد به ترتیب 7/8، 11/9،و 13/1 درصد کاهش یافت در حالی مقدار کلسترول LDL به ترتیب به اندازه 11/3، 13/4 و 16 درصد کاهش یافت. یافته های این پزوهش نشان داد که افزودن تنها 1/8 گرم در روز از این چربی های بلند که در چربی های گیاهی یا کره آمیخته و به غذا افزوده می شود کلسترول خون را به طور چشمگیری می کاهد. بنابراین افزودن این ماده طبیعی به خوراک روزانه کسانی که از چربی خون رنج می برند سبب کاهش بیماری های قلب و عروق می شوند.

استانول ، استرول گیاهی ، کلسترول ، مرد، زن، چربی خون