رضا خوش نظر پرشکوهی - مربی پژوهشی بخش منابع طبیعی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان تهران

همزمان با توجه روزافزون علمی و تجاری به گیاهان دارویی فشار بر توده های وحشی این گیاهان افزایش یافته است برداشت بی رویه باعث گزدیده بسیاری از گونه های دارویی در خظر انقراض قرار گیرند در حال حاضر حدود 15000 گونه گیاه دارویی در سراسر جهان در معرض تهدید و نابودی هستند. کارشناسان تخمین می زنند که زمین در حال از دست دادن حداقل یک داروی بالقوه مهم طی هر دو سال می باشد در سراسر جهان بین 50000 تا 80000 گیاه گل دهنده به صورت دارویی مورد استفاده قرار می گیرند. در آمریکا حداقل 118 مورد از هر 150 تجویز دارویی، مبتنی بر منابع طبیعی است که 74 درصد آن از گیاهان ، 18 درصد از قارچ ها ، 5 درصد از باکتری ها و 3 درصد از گونه های مهره دار تظیر مارها یا قورباغه ها گرفته شده اند داروهای ضد سرطان با منشا گیاهی از جمله تاکسول که اول بار از درخت سرخدار در منطقه پاسیفیک جداسازی شد. سالانه حداقل جان 30000 نفر را فقط در ایالات متحده امریکا نجات می دهند استفاده از گونه های وحشی برای درمان یا کنترل بیماری چیز تازه ای نیست در چین استفاده از گیاهان دارویی به حداقل 4000 سال قبل بر می گردد. بیش از 80 درصد از جمعیت 1/4 میلیاردی مردم جنوب آسیا دسترسی به درمان های نوین ندارند و در عوض به داروهای سنتی حاصل از گونه های بومی متکی هستند گیاهان دارویی با خطرات فزاینده ای از جمله نابودی رستنگاه ها و برداشت بی رویه گونه های شناخته شده روبرو هستند از دست رفتن رستنگاه ها و تجاری سازی کنترل نشده ژرم پلاسم وحشی این گیاهان تهدید کننده آینده منابع حیاتی، تنوع ، زیبایی و میراث طبیعی سیاره ماست. ما مسئولیت داریم برای حفظ گونه های وحشی باقی مانده و محیط وحش آنها وارد عمل شویم تا فقدان این منابع را به حداقل برسانیم. برای گونه هایی که کاربرد تجاری دارند باید توسعه پایدار و افزایش میزان کشت را مد نظر قرار دهیم تهیه نقشه از توده های وحشی گونه های تجاری حفظ و حراست و استرداد رستنگاه ها، رعایت کلیه قوانین کاربردی ، بازشناسی ارزش گونه های دارویی و تنوع بیولوژیکی باقی مانده و به کار بستن مدیریت سرزمینی و منابع از جمله اصولی است که باید مورد توجه قرار گیرند.

گیاهان دارویی ، توده های وحشی،ژرم پلاسم