تانیا داوریان - دانشگاه پیام نور واحد آزادشهر

با توجه به مشکلات ناشی از گسترش نماتد انگل گیاهی مولد گره Meloidogyne javanica با دامنه میزبانی وسیع در باغات مزارع و گلخانه های سراسر کشور در این تحقیق از عصاره الکلی برگ های دو گیاه زیتون تلخ Melia azedarach و کرچک Ricinus communis که خاصیت کرم کشی آنها از نظر علمی در علوم پزشکی ثابت شده است جهت بررسی منترل این نماتد استفاده شد آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی در پنج گروه (غلظت های 100، 200، 500 و 1000 پی پی ام از هر عصاره و آب مقطر به عنوان شاهد) با چهار تکرار در آزمایشگاه کشاورزی دانشگاه پیام نور گرگان در بهار و تابستان 1389 انجام گرفت و میزان مرگ و میر لاروهای سن دو نماتد پس از گذشت 24، 48 و 72 ساعت و نیز درصد پیشگیری از تفریخ تخم ها بعد از گذشت یک هفته اندازه گیری شد نتایج نشان داد عصاره های الکلی زیتون تلخ و کرچک با بیشترین غلظت (1000 پی پی ام) پس از 72 ساعت به ترتیب موجب مرگ و میر حدود 77% و 52% از لاروها شدند و تفریخ تخم را به ترتیب حدود 55% و 65% کاهش دادند غلظت 500 پی پی ام از عصاره الکلی کرچک پس از گذشت 72 ساعت حدود 12% باعث افزایش از بین رفتن لاوزهای سن دوم شد. همچنین در مدت زمان 24 ساعت هیچ تفاوت معنی داری بین غلظت های مختلف در افزایش مرگ و میر لاروها و کاهش تفریخ تخم مشاهده نگردید نتایج به دست آمده بیانگر امکان جایگزینی سموم شیمیایی با گیاهان دارویی ذکر شده در مبحث مبارزه و کنترل این نماتد بسیار خسارتزا در کشاورزی می باشد که می توان نقش بسزایی در کاهش آلودگی های زیست محیطی ناشی از مصرف زیاد و نادرست سموم شیمیایی را در پی داشته باشد.

عصاره الکلی، نماتد کشی، زیتون تلخ، کرچک و Meloidogyne javanica