اسماعیل دهقان - دانشجوی دکتری بیوتکنولوژی و به نژادی گیاهی دانشگاه فردوسی مشهد
محمد تقی عبادی - دانشجوی دکتری فیزیولوژی و اصلاح گیاهان دارویی دانشگاه فردوسی مشهد

آلکالوئیدهای تروپانی مخصوصا هیوسیامین و اسکوپولامین از ترکیبات دارویی بسیار ارزشمند در طب می باشند کشت های ریشه موئین از سیستم های این ویترو جالب برای تولید این ترکیبات بوده که در طول دهه های قبل مطالعات گسترده ای بر روی آنها انجام پذیرفته است. کشت های ریشه مویین در گیاه بذرالبنج مصری، که به عنوان یکی از منابع مهم تولید آلکالوئیدهای تروپانی مخصوصا هیوسیامین شناخته شده است با استفاده از سویه A4 آگروباکتریوم رایزوژنز القا گردید پس استقرار کشت ها و تایید تراریختگی آنها با تکثیر قطعه ای از ژن rolCف توسط واکنش زنجیره ای پلیمراز (PCR)، اثر محیط کشت (MS و B5) و غلظت های مختلف ساکارز (20، 30، 40، 50، و 60 گرم بر لیتر ) بر رشد و همچنین تولید هیوسیامین ، اسکوپولامین و تروپین در این کشت ها مورد مطالعه قرار گرفت. بررسی میزان بیومس و آنالیز GC-MS نشان داد که بیشترین میزان تولید هیوسیامین (107/70mg 1^-1)، اسکوپولامین (13/87mg 1^-1) و تروپین (9/69mg 1^-1) به ترتیب در محیط های کشت B5+40g/l و MS+60g/l و MS+30 g/l به عمل می آید نتایج نشان دهنده اهمیت دستورزی محیط کشت و ساکارز بر غلظت و نسبت هیوسیامین و اسکوپولامین در شرایط این ویترو می باشد.

آلکالوئیدهای تروپانی، بذرالبنج مصری، کشت های ریشه مویین، GC-MS