ندا قادری - گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه
مراد جعفری - گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه
ایرج برنوسی - گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه

گونه V. Officinalis یکی از 250 گونه با ارزش از خانواده Valerianaceae می باشد که در بسیاری نقاط جهان از جمله ایران پراکنش داشته و به طور زراعی کشت می گردد ارزش دارویی گیاه سنبل الطیب به خاطر وجود مواد استری valepotriate و اثرات مسکن ، ضد تشنج، ضد اضطراب، ضد بیخوابی و نشاط آوری آن است. یکی از مشکلات این گیاه همانند اکثر گیاهان دارویی، جوانه زنی بسیار ضعیف بذور به دلیل وجود رکود و همچنین کاهش قدرت جوانه زنی به مرور زمان می باشد هورمون های گیاهی از عوامل تقویت کننده قدرت جوانه زنی بذور گیاه هستند لذا در این مطالعه تاثیر غلظت های مختلف (0، 0/5، 1و 1/5mg/l ) دو هورمون گیاهی BAP (6-benzylaminopurine) و TDZ (Thidiazuron) در محیط کشت پایه MS در سه تکرار و در قالب طرح آماری کاملا تصادفی بر روی جوانه زنی سنبل الطیب تحت شرایط in vitro مورد بررسی قرار گرفت نتایج حاصل از تجزیه واریانس و مقایسات اورتو گونال داده ها اختلاف معنی دار (0/01>P) تیمارهای هورمونی در مقایسه با تیمار شاهد و همچنین تفاوت معین دار بین نوع هورمون بر روی درصد جوانه زنی را نشان داد. بیشترین درصد جوانه زنی (66/33% و 61/66%) به ترتیب برای BAP و TDZ در سطح 1mg/l و کمترین درصد جوانه زنی (20/83% و 35/83%) به ترتیب برای TDZ (1/5mg/l) و BAP (0/5mg/l) بدست آمد در حالیکه میزان جوانه زنی در تیمار شاهد (بدون هورمون) 5/83% بود بر اساس نتایج حاصل با افزایش غلظت TDZ و یا باکاهش غلظت BAP میزان جوانه زنی نیز کاهش نشان داد به طور کلی این مطالعه تاثیر مثبت و معنی دار این سیتوکین ها در بهبود جوانه زنی گیاه سنبل الطیب را تایید نمود.

سنبل الطیب، جوانه زنی بذر، TDZ ،BAP