رضا گیمدیل - دانشجوی کارشناسی ارشد علوم باغبانی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی
مجید عزیزی - دانشیار گروه علوم باغبانی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی
حسین آروئی - استادیار گروه علوم باغبانی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی

موسیر ( Allium hirtifolium ) گیاهی چند ساله و سوخدار از خانواده لیلیاسه و از محصولات فرعی مراتع می باشد که در رویشگاه های طبیعی رشد می کند این گیاه بومی ایران بوده و در مراتع استان لرستان به فراوانی یافت می شود با توجه به این که توده های بومی هر گونه گیاهی پتانسیل های بالقوه ای هستند که به عنوان ژرم پلاسم های بومی ایران محسوب می شوند با شناسایی این توده های بومی می توان گام بزرگی در حفظ و گسترش این ذخایر ملی برداشت. به منظور بررسی تاثیر نوع توده و اندازه سوخ موسیر بر تغییرات وزن و طول سوخ قبل از کاشت و پس از برداشت و نیز واکنش این گیاه به عملیات زراعی، آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با فاکتور اندازه سوخ در سه سطح (کوچک ، متوسط ، بزرگ) و فاکتور نوع توده موسیر در دو سطح (الیگودرز و کلات) با 3 تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد صورت گرفت نتایج نشان داد که اندازه پیاز و نوع توده موسیر تفاوت معنی داری در طول ، حجم و ارتفاع غده داشتند توده الیگودرز در مقایسه با توده کلات از افزایش وزن و طول سوخ بیشتری برخوردار بود به نحوی که پیازشان از نظر وزنی 1/36 و 0/63 گرم افزایش و از نظر طولی 63 و 12 میلیمتر افزایش نسبت به زمان کاشت داشتند اندام هوایی توده لرستان در زمان کوتاه تری خشک گردید. به طور کلی توده لرستان نسبت به شرایط آب هوایی مشد از افزایش عملکرد بیشتری برخوردار بود.

موسیر، توده بومی، عملکرد سوخ