مرضیه یوسفی - دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت پردیس ابوریحان دانشگاه تهران
غلامعباس اکبری - دانشیار گروه علوم زراعی و اصلاح نباتات پردیس ابوریحان دانشگاه تهران
شمسعلی رضازاده - پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی کیلومتر ۵۵ آزاد راه تهران قزوین
منصور امیدی - پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی کیلومتر ۵۵ آزاد راه تهران قزوین

شوری از مهمترین تنش های محیطی در کشور ایران است و آب شور آبیاری یکی از عواملی است که می تواند بر جنبه های مختلف کیفی و کمی رشد و نمو گیاه تاثیر گذارد شوری در گیاهان دارویی باعث تغییر میزان مواد موثره می گردد ولی تلقیح بذور با باکتری های محرک رشد منجر به بهبود رشد و نمو گیاه می شود و مسیرهای خاص متابولیت های ثانویه را تحریک می کند شوید (Anethum graveolens) در ایران برای مصارف سبزی و دارویی کشت شده و بسیاری از خواص دارویی این گیاه نظیر ضد نفخ، ضد اسپاسم و پایین آورنده چربی خون به اثبات رسیده است. در این تحقیق با توجه به نقش مهمی که متابولیت های ثانویه (به خصوص اسانس) در گیاهان دارویی دارند و در شرایط تنش های محیطی برخی از این ترکیبات به میزان قابل توجهی تغییر می یابند به بررسی اثرات باکتری محرک رشد بر تجمع متابولیت های ثانویه در گیاه شوید در شرایط تنش شوری پرداخته شده است. بدین منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی (بصورت گلدانی) در گلخانه پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل: شوری(آب دریاچه حوض سلطان قم) در 6 سطح (صفر- 2/5-5-7/5-10 و 12/5 ds/m) و باکتری سودوموناس فلورسنت در 2 حالت تلقیح و عدم تلقیح با بذور 2 توده بذری شوید اصفهان و زابل بودند . اسانس گیری در مرحله گلدهی انجام شد نتایج نشان داد که بازده اسانس در هر دو توده شوید با افزایش شوری بیشتر شد همچنین در تیمارهای دارای باکتری سودوموناس درصد بازده اسانس بیشتر از تیمارهای بدون باکتری بود. علاوه بر این توده زابلی بازده اسانس بیشتری نسبت به توده اصفهانی داشت.

بازده اسانس، باکتری سودوموناس فلورسنت، شوری، شوید