رضا اشرفی - دانشجوی کارشناسی ارشد مرتعداری دانشکده منابع طبیعی گرگان
عبداله نجفی - دانشجوی کارشناسی ارشد مرتعداری دانشکده منابع طبیعی ساری
مراد شعبان - گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه رازی کرمانشاه
مجتبی فتحی - گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه رازی کرمانشاه

وجود تنوع ژنتیکی پیش نیاز اصلاح گیاهان می باشد مطالعه تنوع ژنتیکی فرایندی است که تفاوت یا شباهت گونه ها ، جمعیت ها و یا افرد را با استفاده از روش ها و مدل های آماری خاص بر اساس صفات مورفولوژیک اطلاعات شجره ای یا خصوصیات مولکولی افراد بیان می کنند. که یکی از این روش ها بررسی پروتئین های ذخیره ای دانه است . این آزمایش به منظور بررسی پروتئین های ذخیره ای دانه هفت گونه مختلف Papaver از مناطق مختلف استان اردبیل با روش SDS-PAGE انجام شد. اطلاعات حاصل از امتیاز دهی نوارهای پروتئین ها در مجموع 20 مکان را در گونه ها شناسایی کرد بیشترین تعداد نوار مربوط به گونه های P. rhoeas و P. bracteatum با 17 نوار بود. کمترین تعداد نوار مربوط به گونه های P. argemone و p. somniferum با 13 نوار پروتئینی بود . تجزیه خوشه ای بر اساس ماتریس تشابه جاکارد و روش کامل گونه های مختلف را در چهار گروه قرار داد. در گروه اول P. somniferum ، گروه دوم P.oreintale، P. lasiotrix، P. bracteatum و P. rhoeas گروه سوم P. dubium و در گروه چهارم P. argemone قرار گرفت. نتایج تجزیه به مولفه های اصلی نیز نتایج تجزیه خوشه ای را تایید کرد که این نشان دهنده این است که گروه بندی ما درست انجام شده است. بیشترین شباهت بر اساس ماتریس تشابه جاکارد در گروه دوم ما بین گونه های P.bracteatum و P. orientale با ضریب 0/94 و کمترین شباهت مربوط به گونه های P. rhoeas و P. argemone با ضریب 0/50 شباهت بود. گونه های مختلف از نظر صفات مورفولوژیک (مانند رنگ و شکل گلبرگ، رنگ و اندازه بذر و ارتفاع گیاه) و مقدار پروتئین تنوع خوبی نشان دادند که این صفات می تواند در مطالعات بعدی بیشتر مورد توجه قرار گیرد.

تنوع ژنتیکی، پزوتئین های ذخیره ای دانه، SDS-PAGE، خشخاش