جلال بازرگان - استادیار، گروه عمران، دانشکده مهندسی،دانشگاه زنجان
حبیب ا... بیات - دانشیار،دانشکده عمران، دانشگاه صنعتی امیرکبیر، تهران

تحلیل جریان در درون مصالح سنگریزه ای معمولا با حل معادله دیفرانسیلی که از ترکیب رابطه غیرخطی[i = mVn ] ومعادله پیوستگی بدست می آید ، صورت می گیرد. حل معادله دیفرانسیلی مذکور به روش تفاضل های محدود و متناسب با شرایط مرزی مسائل مورد نظر ، نسبتا حجیم و وقت گیر می باشد. محاسبات مذکور در شرایطی که نیمرخ سطح آب دردرون مصالح سنگریزه ای مشخص نباشد با مشکلات بیشتری روبرو خواهد بود. جهت تحلیل جریان در درون مصالح سنگریزه ای از روش دیگری که متکی به تئوری جریان های متغیر تدریجی است ، می توان استفاده نمود. محاسبات در این روش در مقایسه با روش قبلی بسیار ساده تر و کم حجم تر می باشد. ولی تعیین ضریب زبری مصالح سنگریزه ای از مشکلات این روش به شمار می رود. چرا که بدلیل تغییر وضعیت جریان ، اعم از آرام ، انتقالی و یا احیانا آشفته، رفتار هیدرولیکی جریان و در نتیجه میزان افت اصطکاکی آن تغیر خواهد نمود. در این مقاله ضریب زبری مصالح سنگریزه ای بر حسب ویژگی های جریان و خصوصیات فیزیکی سنگدانه ها، بصورت تحلیلی پیشنهاد شده است. بطوریکه پس از تعیین ضریب زبری مصالح سنگریزه ای، تعیین نیمرخ سطح آب و تحلیل جریان با استفاده از تئوری جریان های متغیر تدریجی براحتی امکان پذیر خواهد بود

مصالح سنگریزه ای، جریان غیر دارسی ، عدد رینولدز، ضریب زبری