نادر هاتف - دانشیار بخش راه و ساختمان، دانشگاه شیراز
سام شهبازی نیا - کارشناسی ارشد، دانشگاه شیراز

برای تعیین خواص نفوذپذیری سنگها، آزمایش لوژان به عنوان یکی از متداولترین آزمایشهای صحرایی مورد استفاده قرار می گیرد. در اعلام نتایج عملیات صحرایی تعیین نفوذپذیری سنگها، آزمایش لوژان، با توجه به محدودیتهای موجود در اندازه گیریها و بر حسب اعلام نیاز کارفرما، معمولا گزارشهای حاوی اطلاعات به دو گونه ارائه می گردند: 1ـ گزارشهایی که صرفا نتایج آزمایش لوژان در آنها موجود است 2ـ گزارشهایی که علاوه بر نتایج آزمایش لوژان همزمان، اطلاعات درزه نگاری نیز در آنها وجود دارد. در این مقاله با استفاده از اطلاعات صحرایی بدست آمده از اندازه گیریهای ژئوتکنیکی خواص ساختگاه های مختلف و تحلیل آنها سعی شده است ارتباطی منطقی بین پارامترهای موجود قابل اندازه گیری در محل با مقادیر لوژان ارائه گردد. اساس این بررسیها بر استفاده ی همزمان از اطلاعات آزمایش لوژان با اطلاعات درزه نگاری استوار است که عبارتند از : عمق، شاخص کیفیت سنگ (R.Q.D)، بازیافت مغزه (Core Recovery)، بازشدگی درزه ها (Aperture)و طول درزه ها.در این بررسی ابتدا اطلاعات موجود تصمیم شده، اطلاعات ناقص یا مشکوک حذف گردیدند. در مرحله دوم اطلاعات در لوگهای مجزا وارد رایانه شدند و در مرحله سوم برای مشاهده عینی تغییرات پارامترها نسبت به مقادیر لوژان، نمودارهای مختلفی ترسیم شده اند که عبارتند از: نمودار عمق- لوژان، نمودار شاخص کیفیت سنگ- لوژان، نمودار بازیافت مغزه- لوژان و نموداردهانه درزه- لوژان. با بررسی نمودارهای ترسیمی و شمای کلی تغییرات در آنهاف مشاهده گردید که نتایج بدست آمده در عین اینکه موید روابط پیشنهادی محققان گذشته بوده به گونه ای روشنتر دقیقتر رابطه ی بین نفوذپذیری در سنگها و پارامترهای موجود را بیان می کند.

آزمایش لوژان ، نفوذ پذیری ، تخمین پذیری در سنگها