سمیه شیرزاد کرکان - دانشجوی کارشناسی ارشد الهیات دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات سیستان و بلوچستان
علیرضا سلیمی - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

از جمله مجازاتی که در حقوق جزای اسلام پیش بینی شده است ، مجاز بودن قتل مهدورالدم است . موضوع بحث ما بررسی ماهیتمهدورالدم و شرایط آن درفقهامامیهمیباشد. در مقاله پیشرو که به صورت کتابخانه ای مورد تحقیق قرار گرفته است، محقق در نظر داردموضوع پژوهش فوق الذکر را با ساختار نظری مباحث فقه امامیه مورد بررسی قرار دهد. سوال اساسی این تحقیق، جرایمی که مهدورالدمشناخته شده اند از جرایم حق الله هستند یا حق الناس؟ فقها عقوبات حاصله از جرایم را به سه دسته تقسیم کرده اند: 1 حق الله، کهمربوط به مصالح عامه و اجتماع است و ربطی به فرد معینی ندارد. 2 حق الناس، که مربوط به مصلحت افراد است. 3 حق مختلط، یعنیحقی که در آن حق الله و حق الناس جمع شده است.در نتیجه مستفاد می گردد که حق قصاص از جمله حقوق الناس است. البته جعلسلطنت به این معنا نیست که جنبه عمومی و حق اللهی آن را نادیده بگیریم. قصاص در اسلام از لحاظ نفع عمومی و جامعه حائز اهمیتیخاص است که نمی توان جنبه عمومی آن را نادیده گرفت و قصاص را از حقوق شخصی محض دانست .

مهدورالدم، شرایط مهدورالدم، فقه امامیه