مریم شعبانزاده - استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشکده ادبیات دانشگاه سیستان و بلوچستان
رمضان مجوزی - دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشکده ادبیات دانشگاه سیستان و بلوچستان

ظهور تفکرات عرفان وتصوف،نقطه عطفی در تاریخ اسلام است. قرون دوم وسوم هجری دوره ی شکل گیری وتحکیم مبانیفکری و عملی تصوف می باشد.در این دوره نظام آموزشی صوفیه توسعه ی بیشتری یافت،کتب وآثارمتعددی توسط عارفان و اهل تصوف به نگارش درآمد.از جملهعارفان این دوره بشر حافی بود.مساله اساسی در این پژوهش جایگاه اندیشه ی توحیدی بشر حافی در باب جود وسخا،تاثیر همنشین،مرگ وکرامات اودر نظامآموزشی صوفیه می باشد.فرض اولیه بر این است که با توجه به اینکه بشر حافی جزء اولین عرفای نظریه پرداز؛ قبل از شکل گیرینظام آموزشی صوفیه بوده است؛ نظرات او در باب مفاهیم عرفانی ذکرشده توانسته است اورا در رده ی تاثیر گذاران واستحکامدهندگان بنیان های فکری و عملی عرفان و تصوف در دوره ی شکل گیری نظام آموزشی صوفیه قرار دهد.نظرات توام با احترامبزرگانی چون، سلمی ، هجویری ، قشیری، ابی الخیر ودیگر عرفا تایید این ادعا است.این پژوهش به روش کتا بخانه ای و با بررسی آثارمعتبر بجای مانده از متصوفه انجام و مورد تحلیل قرار گرفته است.نتایج پژوهش حاکی از تاثیر گذاری وپیش گامی بشرحافی در باب مفاهیم نظری تصوف وهمچنین مورد احترام بودنش توسطتئوری پردازان بعد از او می باشد.

عرفان و تصوف،نظام آموزشی صوفیه،مبانی نظری متصوفه،جود وسخا،بشر حافی