لیدا سلیمی - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی ( تهران شمال )
ایرج بیات - مشاور سازمان انرژی اتمی ایران و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی ( ته

از اوایل قرن بیستم و با توسعه تکنولـوژی هسـته ای، تحقیقـات وسـیع و گسـترده ای بـرای آزمـایش پسـمانهای مـواد رادیواکتیو از نقظه نظر آلودگی های زیست محیطی با توانمندی بالا آغاز شده است . پسـمان هـای مـواد رادیـو اکتیـو بـا اکتیویته های متفاوت طی عملکرد راکتورها، با فرآوری سوخت های مصرف شده، تهیه و تولید رادیـو ایزوتوپهـا و کـاربرد آن ها در صنایع مختلف پزشکی، کشاورزی، هسته ای و آزمایشگاه های رادیو شیمی به مقـادیر قابـل تـوجهی بـه صـورت جامد، مایع و گاز تولید می شوند . این پسمانها با توجه به انرژی و نیمه عمر رادیو نوکلیدهای موجود در آنها می تواند خطـر بالقوه ای برای محیط زیست باشد . بنابراین پسمان های مذکور باید طی فرآیندهای خاصی مورد آمـایش، کنتـرل و دفـع نهایی قرار گیرند تا کمترین خطر را برای محیط زیست و موجودات داشته باشند . در واقع پس از جداسازی رادیو نوکلیدهایی نظیر Sr90 و Cs137، پسمان ها باید طبق فرآیندهای استاندارد و تخصصـی آمایش گردند . عملیات جداسازی و تثبیت باید به گونه ای باشد که پس از دفن، کمترین خطر را از نظـر مهـاجرت رادیـو نوکلیدهای خطرناک به چرخه حیات به همراه داشته باشد . در غیر این صورت چنانچه این نوع آلودگی حتی به مقدار کـم از طریق آب، هوا و مواد غذایی وارد بدن موجودات زنده و از جمله انسان شود می تواند صدمات جبران ناپذیر موتاژنیـک و سرطانزایی را ایجاد نماید . در این تحقیق سعی شده به مراحل درست آمایش، جداسازی، تثبیت و دفن پسـمانهای رادیـو اکتیـو خطرنـاک HLW پرداخته شود .

رادیو اکتیو، پسمان، محیط زیست، روش های دفع، آمایش