محمد رواحی نژاد - دانشجوی کارشناسی ارشد ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان
بهمن خسروی پور - استادیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان
امیدمهراب قوچانی - دانشجوی کارشناسی ارشد ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان

مناطق خشک بیش از 40 % از سطح زمین را اشغال کردهاند و محل سکونت حدود یک میلیارد انسان می باشند. غبار عبارت است از افزایش ذرات جامد معلق در جو به طوریکه موجب تیرگی نسبی هوا شده و میزان دید افقی یا دید عمودی کاهش یابد. آلودگی هوا با کاهش شدید باروری زنان و افزایش عقیمی مردان همراه است و ذرات گرد و خاک معلق در هوا، کارکرد دستگاه تناسلی و تولید مثل در زنان و مردان را مختل میسازد. آلودگی هوا با مختل شدن سلامت جنین، تولد نوزادان کم وزن، عدم رشد مناسب جنین و نارس بودن نوزادان همراه است و تمامی این عوارض در هوای پاک بسیار کمتر رخ می دهند. کاهش قدرت دید یکی از ویژگی های اصلی سیستم های گرد و غباری می باشد که علاوه بر آثار ناخوشایند بهداشتی مثل مشکلات تنفسی و ریوی برای انسان، باعث آلوده کردن محیط زندگی انسانها می گردد. مشکلات بینایی و بیماریهای تنفسی مثل آسم و بیماریهایعفونی نیز از مهمترین عوارض طوفان های گرد و غبار به شمار میروند. ذرات گرد و غبار از طریق کاهش فعالیت آنزیم سوپراکسیددسموتاز و میزان گلوتانیون در ریه ها و کبد و نیز افزایش سطح TBARS (به عنوان شاخصی از میزان پراکسیداسیون چربی ها) در ریه ها، قلب و کبد باعث آسیب های اکسیداتیو در این اندامها می شود. با توجه به شدت پدیده گرد و غبار و تأثیرات آن بر سلامتی انسان، این مقاله که به صورت مروری و کتابخانه ای تدوین شده است تلاش دارد تأثیرات ریزگردها را بر سلامتی انسان بررسی و در پایان راهکارهای کاربردی در این رابطه ارائه نماید.

ریزگردها، سلامتی انسان، ذرات معلق، آلودگی هوا