عادل رازقی فام
علی اکبری

بلایا در سراسر جهان باعث مرگ و میرها وصدمات و بیماریهای زیادی شده اند وعلاوه بر آن بر توسعه بهداشتی جامعه نیز اثر منفی می گذارند و متقابلا توسعه بهداشتی جامعه نیز خطر بـروز بلایـا را کـاهش مـی دهـد . تمـاس انـسان بـا عوامـل خطرناک موجود در هوا ،آب ،خاک و غذا وخطرات فیزیکی موجود در محیط سهم بسزایی در بیماری ، ناتوانی و مـرگ انـسانها دارد در عین حال نابودی شرایط مناسب محیطی در بخشهای زیادی از دنیا موجب ک ندی توسـعه پایـدار مـی شـود . از ایـن رو فاکتورهای محیطی وفاکتورهای ژنتیکی ورفتارهای انسانی نقش اساسی در توسعه سلامتی و یا بیماری انسانها دارند . در سراسر جهان بیش از 40 مجموعه بلایای طبیعی با زیر مجموعه های متعدد شناسایی شده انـد کـه از ایـن تعـداد حـدود 30 مجموعـه بلایای طبیعی سرزمین ایران را تهدید می کنند . سرزمین ایران ب ه دلیل داشتن تنوع آب وهوایی وقرار گرفتن در کمربند زلزله ای هیمالیا – آلپ در طول تاریخ گذشته ومعاصر خود با حوادث مختلفی مواجه شده است . جاری شدن سیل وزلزله های مخرب ،خشکسالی وطوفانهای سهمگین واخیراً نیز پ یشروی آب دریا در شمال کشور قربانیان زیـادی گرفتـه وخـسارات مـالی جبـران ناپذیری بر جای گذاشته است . بلایا اثرات خود را از طرق مختلف بر انسان ومحیط می گذارند که مهترین این اثرات عبارتند از -1: آلودگی منابع آب آشامیدنی واپیدمی بیماریهای ( انگلی – اسهال خونی – ژیاردیازیس وبیماریهـای عفـونی -2( از بـین رفـتن منازل ومواجهه با عوامل طبیعی پس از رویداد واقعه ) -3(Environmental Exposure عدم توزیع مناسب جمعیت در استانها وشهرهای کشور وتراکم جمعیتی وساختمانی -4 ایجاد وقفه و اختلال در سیستم دفع زباله وفاضـلاب و انباشـته شـدن آنهـا در محیط زندگی -5 آلودگی مواد غذایی وسو ء تغذیه پس از رویداد واقعه -6 پیامدهای سلامت روانی ومشکلات اجتماعی -7 افزایش ناقلین وطغیان بیماریهای واگیر دار -8 عدم توجه به اهمیت ونقش مردم در تامین امنیت وبهداشت وامداد در بروز بلایا -9 مـرگ ومیر تلاش برای دستیابی به هوای پاکیزه ،تامین آب وغذای ایمن وسالم ،کنترل فاضلابهای صنعتی وشهری وکنترل بیماریهای منتقله بوسیله حشرات از اهم فعالیتهای بهداشت محیطی برای دستیابی به بهداشت و وسلامت عمومی در جوامع انسانی اسـت اقدامات بهداشت محیطی بصورت کلی در شرایط بحران شامل 6 مورد می باشد که به تفص یل بدان در اصل مقاله پرداخته شده است