جمیل صادقی فر - دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله
حسن ابره دری - دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله

لرزش حاصل از زمین لرزه معمولاً چند ثانیه به طول می انجامد ولی عواقب و ضایعات ناشی از آن تا سالها ادامـه مـی یابـد . از حدود 40 نوع بلای طبیعی شناخته شده در جهان ، 31 نوع آن تاکنون در ایران رخ داده و کشور ما را جـزو 10 کـشور حادثـه خیز دنیا قرار داده است . اقدامات بلند مدت برای پیشگیری ازاثرات مخـرب بحـران دربرگیرنـده کلیـه اقـداماتی اسـت کـه بـه منظورکاهش اثرات بحران و یا جهت جلوگیری از تشدید اثرات مخرب ناشی از وقوع بحرانهای مختلـف در جوامـع صـورت مـی گیرد . در شناسایی ریسک هرگز به ترین روش وجود ندارد و باید ترکیب مناسبی از روشها مورد استفاده قرار گیرد . بسط فراینـد مدیریت ریسک می تواندبه طور موثری فرصتها و تهدیدها را اداره کند . این مقاله استدلال می کند که یک روش ترکیبــی برای مدیریت تهدیدات و فرصتها، می تواند در آن واحد به حداقل رسیدن نتایج منفی ناخوشایند و همین طور بـه حـداکثر رسـاندن شانس استفاده از نتایج مثبت خوشایند را تضمین کند . مدیریت ریسک باید تنش میان نیاز های فعلی ، اهداف آینده و موفقیت پایدار در هر سازمانی را تعدیل نماید . مدیریت ریسک شامل درک کمی و کیفی جامعی از ریسک و پیامدها و عوامل فیزیکـی ، اجتماعی ، اقتصادی و محیطی مرتبط با آن است . این رویکرد به طور آشکاری با برنامـه ریـزی و توسـعه اسـتراتژیهای کـاهش ریسک بلایا در ارتباط است و از این رو به عنوان اولین گام ضروری برای هر گونه بحثی در زمینه استراتژیهای کاهش بلایا تلقی می شود . مدیریت ر یسک یک متدولوژی خاص برای تعیین ماهیت و دامنه ریسک از طریق تجزیـه و تحلیـل خطـرات بـالقوه و ارزیابی شرایط آسیب پذیر موجود است که می تواند همراه با تهدید یا آسیب بالقوه جـانی ، مـالی و محیطـی باشـد . مـدیریت ریسک گامی ضروری در جهت گزینش شاخص ها و خط مشی های مناسب و مو فقیت آمیز کاهش بلایـا مـی باشـد . مـدیریت ریسک شامل استفاده سیستماتیک از اطلاعات موجود در حوزه های ذیل می باشد : • تعیین ماهیت، موقعیت، جدیت و احتمال وقوع یک تهدید . • تعیین نشانه و مدرکی دال بر آسیب پذیری و مواجهه با تهدید • تعیین قابلیت ها و منابع در دسترس برای Text اداره کردن و مقابله با تهدیدات • تعیین سطح قابل قبولی از ریسک این مقاله که مطالعه کتابخانه ای با استفاده از منابع می باشد، با استفاده از آخرین مطالب موجود در زمینه مدیریت ریسک بلایا در سال های اخیـر ) 2005 و (2006 تهیـه گردیـده است و سعی دارد، تا این مفهوم را با دید عملی مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد . در این مقاله سعی می شود تـا مـوارد ذیـل بـه صورت مطالبی نو و با دید عملی مورد بررسی قرار گیرند : تعریف ریسک بلایا ، روند کلی مدیریت بلایا ، تحلیل و ارزیابی ریسک بلایا ، ، پایش و بازنگری برنامه های ریسک بلایا ، ارتباط ات ومشاوره ، تحلیل آسیب پذیری به شیوه ای جدید ، ارزیابی خطـر ، مدیریت جامع ریسک بلایا ) ) TDRM ، چرخه مدیریت ریسک بلایا ، استراتژی های مقابله با ریسک بلایا ، مدیریت ریسک ادغام یافته و چالش ها و اولویت های آینده در این زمینه . در نهایت خاطر نشان می شود که مدیری ت ریسک یـک چـارچوب و زبـان عمومی فراهم می آورد که هم اکنون در صنعت ، مهندسی ، تجارت ، بهداشت و درمان و سایر رشته های مرتبط مورد استقبال فراوانی واقع گرفته است . امید است تا با بهره گیری اصولی از این رویکرد بتوانیم شـاهد کـاهش تلفـات ناشـی از حـوادث غیـر مترقبه باشیم .

مدیریت ریسک بلایا ، بحران ، ارزیابی ریسک