زهرا حجازی زاده - دانشیار دانشگاه تربیت معلم

موقعیت ایران بین دو قاره ی قدیمی مقاوم اورازیا در شمال و افریقا – عربستان در جنوب به صورت پلاتفرمی شکننده بوده که طی میلیون ها سال با حرکت فزاینده عربستان به سمت ایران کشور ما در معرض یک نقش دائمی قرار دارد وجود پوسته ی اقیانوسی در امتداد شکستگی ها و روراندگی های نشانه ای از عدم تجانس در ساختمان پوسته و بی تعادلی در کنار گسل ها است – فرو نشینی کف دریای خزر در امتداد گسل های حاشیه ای و فرسایش حمل مواد به کف آن و پوسته اقیانوسی خزر زیر فلات ایران می تواند عاملی برای حرکت گسل های شمالی باشد. فرونشینی مکران و بازشدن صفحه اقیانوس هند با سایداکشن آن به زیر مکران و نکونک مربوط به توده ها و رسوبات نمک و حرکات آن منجر به تشکیل دیاپیرهای نمکی می شود و می تواند ناآرامی ها و زلزله خیزی آن را افزایش دهد. با مقایسه شرائط ژئومورفولوژیکی و ژئودینامیکی کف حوضه ی خزر جنوبی، خلیج فارس و دریای عمان می توان یه روند تغییرات حوضه ی شمالی و جنوبی ایران بیشتر آشنا شد و با تحلیل عکس های ماهواره ای به این نتیجه رسید که بر فلات ایران ایزوستازی کامل حاکم نیست و پیوسته فشارهای مختلف باعث ناآرامی ها و لرزش های زمین در اطراف گسل ها خواهد شد.که هدف از تدوین این مقاله مقایسه شرائط ژئومورفولوژیکی کف حوضه های شمالیه جنوبی ایران و تشکیل اتاق بحران به صورت دائمی و آماده بودن در مقابل حوادث غیر مترقبه و مدیریت ریسک می باشد که از خطرات جبران ناپذیر تا حدودی ممانعت به عمل آید. روش های کار، تحلیلی از نقشه ها و عکس های هوایی و ماهواره ای است.

سایداکشن ، سوبسیدانس ، مکران ، ایزوستازی ، پلاتفرم