محمدرضا دانائیان - مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد
محمدرضا دانشور - مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد

یکی از فعالیتهایی که اخیرا در زمینه استفاده بهینه از منابع طبیعی صورت پذیرفته ، پخش سیلاب بر روی ابخوانهای یا به اصطلاح آبخوان داری می باشد. از انجایی که این نوع فعالیت در قالب ایستگاه های تحقیقاتی انجام می پذیرد، گسترش و ترویج آن به پایش مستمر و ارزیابی تاثیرات آن بر روی جوانب مختلف بستگی دارد. به منظور بررسی تاثیر پروژه پخش سیلاب میانکوه بر منابع آبی منطقه، امار دبی قنوات موجود در دشت ابراهیم آباد برای چند سال قبل از اجرای طرح جمع اوری گردید و نسبت به آماربرداری دبی و هدایت الکتریکی قنوات مذکور اقدام شد. همچنین آمار بارندگی از منابع مختلف فراهم امد از سال 1376 تاکنون حدود 20 ملیون متر مکعب سیلاب توسط پخش سیلاب در این منطقه استحصال شده است. بر طبق آمار، دبی قنوات بعد از وقوع هر سیل افزایش و هدایت الکترکی آب زیر زمینی کاهش یافته است. تجزیه و تحلیل اطلاعات افزایش حداکثر دبی قنوات نسبت به مقادیر قبل از اجرای پروژه را نشان می دهد، چنانکه حداکثر آبدهی قنات کمال آباد از حدود 67 لیتر بر ثانیه به 90 لیتر در ثانیه و حداکثر آبدهی قنات ارزندازان از حدود 13 لیتر بر ثانیه در سال 1375 به 36 لیتر بر ثانیه در سال 1378 افزایش یافته است. دبی قنات صادق اباد از 133 لیتر بر ثانیه به 154 لیتر بر ثانیه افزایش نشان می دهد. تسطیح اراضی پایین دست زمینهای کشاورزی روستاهای صادق اباد و محمدآباد، در حوالی پادگان تیپ الغدیر یزد، برای افزایش سطح زیر کشت به میزان حدود 20 هکتار گواه این مدعاست.

قنات ، میانکوه ، پخش سیلاب ، آبدهی ، هدایت الکتریکی