سیدحسن هاشمی سهی - دانشجوی کارشناس ارشد سازه دانشگاه آزاد اسلامی واحد زاهدان
سیدمهدی هاشمی سهی - دانشجوی کارشناسی مهندسی عمران دانشگاه شهید باهنر کرمان

افزایش جمعیت، گسترش شهرها و تغییر کاربری زمینهای کشاورزی و باغات به اماکن تجاری و مسکونی مهندسی عمران را در امر اسخت و ساز با مشکلی تحت عنوان قنات روبرو ساخته است. با بروز این مسئله این سازه های ابی که یکی از مظاهر قدرت ونبوغ ایرانیان در عرصه ی علم هیدرولیکبوده و می باشد به عنوان یک مشکل جدی واساسی مطرح گردیده است. بارگذاری خاک بر مسیر قنات امکان ریزش این سازه را افزایش داده که علاوه بر مسدود کردن مسیر قنات، باعث بروز نشست در زیر پی سازه، شکست پی، ایجاد ترکهای برشی و در نهایت تخریب سازه میشود. درمواجهه با این مسئله با در نظرگرفتن نوع قنات وخصوصیات خاک محل(دانسیتی ، فشار آب منفذی، تنشهای قائم و جانبی، تراکم، سطح آب زیر زمینی و .... که با شناسایی تحت الارضی، گمانه زنی و نمونه برداری مشخص می شوند) مهندسین تمهیدات خاصی را اندیشیده و به کار بسته اند. استفاده از نای های بتنی در قناتهای دایر و پر کردن قناتهای بایر در این مقاله بررسی و پیشنهاد شده است.

قنات دایر ، قنات بایر ، مادر چاه ، پشته قنات ، خاک دست خورده ، ملات باتارد ، شفته ، دانسیتی ، فشار ، آب منفذی ، گمانه ، گمانه زنی