عبدالکریم بهنیا - دانشیار دانشگاه شهید چمران اهواز

نیاز شدید و روز افزون به آب در بخش های کشاورزی و شرب در ایران از سه دهه گذشته تاکنون موجب شده است تا متخصصین برای کاهش مشکلات ناشی از کمبود آب به شیوه های کاربردی متعددی متوسل شوند. استفاده از ابهای غیر متعارف مانند رطوبت موجود در هوا برای برای رفع بخشی از نیاز ابی گیاهان و روی اوردن به شیوه های سنتی جمع اوری آب باران تا جائیکه مالکین ساختمانها در کشوری مثل هندوستان بر طبق نظامنامه های تصویبی برای ساختمانها موظف شده اند که ابزاری برای جمع آوری آب باران نازل شده بر سقف ساختمانهای مزبور تعبیه نمایند – از آن جمله اند. در ایران استحصال آب از طریق سازه قنات تقریبا از بدو پیدایش کشوری به نام ایران مرسوم بوده است تا جائیکه بعضی از نویسندگان تمدن ایران را تمدن کاریزی نام نهاده اند. در سه دهه گذشته برای ارتقا بهره وری در صنعت آب، در بخش قنات سازی و قنات داری فن اوری های گوناگونی به کار برده شده اند. دراین مقاله بخشی از این فناوری ها مورد بحث و بررسی قرار می گیرند.