امیر سلطا ن علیزاده - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی معدن (استخراج)، دانشگاه صنعتی شاهرود
احمد رمضان زاده - استادیار دانشکده مهندسی معدن، نفت و ژئوفیزیک، دانشگاه صنعتی شاهرود
سید محمد اسماعیل جلالی - دانشیار دانشکده مهندسی معدن، نفت و ژئوفیزیک، دانشگاه صنعتی شاهرود
مهدی نوروزی - دانشجوی دکتری تخصصی معدن (استخراج)، دانشگاه صنعتی شاهرود

در طی یک قرن اخیر همزمان با بوجود آمدن نیازهای جدید، استفاده از فضاهای بزرگ زیرزمینی برای فعالیت هایمختلف از جمله ذخیره سازی نفت خام رو به افزایش گذاشته است. ذخیره سازی زیرزمینی نفت خام در دو نوع سازه مصنوعی(مغارهای سنگی، مغارهای نمکی و معادن متروکه) و ساختارهای طبیعی (میادین تهی شده نفت و گاز، سفره های آبهایزیرزمینی و غارهای طبیعی) امکان پذیر است. از بین این روش ها، طبیعا روشی مناسب تر است که سازگاری بیشتری باشرایط منطقه ذخیره سازی داشته باشد. مثلاً در کشورهایی همچون سوئد و نروژ به دلیل داشتن سنگ های محکم و نیزسطح بالای آب زیرزمینی، اکثرا از روش مغارهای سنگی بدون پوشش برای ذخیره سازی استفاده شده است. در ایران هم بهدلیل وجود غارهای طبیعی بسیار، ذخیره سازی نفت خام در درون غارهای طبیعی جزء گزینه های مناسب به نظر می رسد.بدیهی است که اگر به جای حفر مغارها، از غارهای طبیعی برای ذخیره سازی استفاده شود، هزینه ی حفر مغار از جمع کلهزینه های احداث حذف می شود. در این مقاله پس از بررسی غارهای طبیعی بر اساس پارامترهای مختلف، نتایج بررسی هایانجام شده برای انتخاب غار مناسب به منظور ذخیره سازی نفت خام ارائه شده است.

نفت خام، غارهای طبیعی، ذخیره سازی زیرزمینی