رضا دادمهر
موسی سبهانی - کارشناس ارشد تاسیسات آبیاری – سازمان آب و برق خوزستان، معاونت برنامه

ارتفاع آب آبیاری و فاصله زمانی بین آبیاریها بستگی به ذخیره رطوبتی خاک دارند بنابراین اندازه گیری رطوبت ذخیره شده در خاک و نیز ظرفیت خاک برای ذخیره آب، یکی از راههای دستیابی به آبیاری بهینه می باشد. در تحقیق حاضر، بیلان رطوبتی خاک در باغ سیب و مزرعه ذرت اراضی پردیس نازلو دانشگاه ارومیه که به روش سنتی آبیاری می گردیدند مورد ارزیابی قرار گرفت. برای این کار از منطقه توسعه ریشه خاک مناطق مزبور از تاریخ 31/11/1381 لغایت 26/6/1381 (در حدود 5ماه)، هفته ای دو روز نمونه برداری می گردید و بیلان رطوبتی خاک این منطقه مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که آب آبیاری بکار رفته بدون توجه به ذخیره رطوبتی خاک و بیش از آب مورد نیاز بود. در باغ سیب میزان آب هدر رفته (هرز آب) 135/1 متر و راندان کاربردی حدود 17 درصد و در مزرعه ذرت میزان آب هدر رفته 165/1 متر و راندمان کاربردی حدود 29 درصد برای دوره آبیاری برآورد گردید.

بیلان رطوبت خاک ، رطوبت حجمی ، نقاط پتانسیلی، منحنی مشخصه رطوبتی، آب بکاررفته، آب هدررفته، آب موردنیاز، آب مصرفی در خاک، رطوبت اضافی درخاک، کمبود آب سهل الوصول، کمبود آب قابل دسترس، هیدرومدول.