CIVILICA We Respect the Science
(ناشر تخصصی کنفرانسهای کشور / شماره مجوز انتشارات از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی: ۸۹۷۱)

بررسی امکان پرورش ماهی (در قفس) در کانالهای شبکه آبیاری دز و اثرات زیست محیطی آن

عنوان مقاله: بررسی امکان پرورش ماهی (در قفس) در کانالهای شبکه آبیاری دز و اثرات زیست محیطی آن
شناسه ملی مقاله: IDNC01_091
منتشر شده در اولین همایش ملی مدیریت شبکه های آبیاری و زهکشی در سال 1385
مشخصات نویسندگان مقاله:

بهرام سهام - مدیریت فنی و مهندسی طرح و توسعه شبکه های آبیاری و زهکشی سازمان آب و برق
کاظم طرفی - مدیریت فنی و مهندسی طرح و توسعه شبکه های آبیاری و زهکشی سازمان آب و برق
علی شهیدی - دانشجوی دکتری آبیاری و زهکشی دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز

خلاصه مقاله:
پرورش ماهی در قفس یکی از روش های نوین پرورش ماهی در محیط های محصور (قفس، پن، کانال ) میباشدکه امروزه بطور وسیع در سرتاسر جهان مورد استفاده قرار می گیرد و در مقایسه با روش های دیگر مانند پرورش در استخر و تانک هزینه کمتری دارد . پن در سطح های مختلف از یک تا 1000 هکتار ساخته می شود ولی قفس ها دارای سطحی بین یک تا 1000 متر مربع می باشند لذا با توجه به سطح کوچک ، قفس ها برای پرورش متراکم مناسبتر هستند در حالی که پن برای پرورش گسترده و نیمه متراکم مناسب است .در راستای افزایش تولیدات آبزیان برای تأمین قسمتی از پروتئین حیوانی جامعه و همچنین استفاده بهینه از منابع آب ، بکارگیری سیستم های نوین پرورش آبز یان امری ضروری است . با توجه به آمارهای موجود در کشور ما بیش از 500 هزار هکتار منابع آبی وجود دارد که با اعمال مدیریت صحیح امکان بکارگیری سیستم های نوین پرورش مانند پرورش در محیط های محصور (قفس ، پن) در بسیاری از منابع خصوصاً شبکه های آبیاری فراهم می باشد . اما باید توجه داشت نیل به این هدف مستلزم بررسی دقیق روند تغییرات کیفی منبع آبی می باشد که در این تحقیق بطور آزمایشی در یکی از کانالهای آبرسان شبکه آبیاری دز که دارای شرایط مطلوب (از لحاظ : دائمی بودن جریان ، دبی و عمق جریان ، مواد معلق و ….) می باشد اقدا م به احداث قفس و پرورش ماهی قزل آلای رنگین کمان نموده و در طی دوره پرورش ماهیان به منظور بررسی میزان پساب و مواد دفعی قفس ها و در نهایت اثرات آلوده کنندگی آنها اقدام به نمونه برداری از آب پیرامون قفس ها در یک پریود زمانی مشخص (هر دو هفته یکبار در سه ایستگاه و در سه عمق ) نمودیم که پس از تجزیه و تحلیل نمونه ها و آنالیزهای آماری نتایج به شرح زیر حاصل شده اند : 1- جهت جلوگیری از تداخل وظیفه آبرسانی کانال (هدف اصلی) با پرورش ماهی (هدف ثانویه ) می بایست از ابتدای آذر ماه تا اواسط اسفند ماه از کار پرورش ماهی در کانال مذکور چشم پوشی کرد . 2- با توجه به اینکه پرورش ماهی در سرعت خاصی (حداکثر 55 سانتی متر در ثانیه است ) امکان پذیر و مقرون بصرفه می باشد لذا این عمل در کانال های درجه 1و 2 امکانپذیر نبوده و فقط در کانال های درجه 3 (در شبکه آبیاری دز ) می توان اقدام به پرورش نمود. 3- با توجه به جریان داشتن آب کانال ، مقدار اکسیژن محلول در آب در ماههای مختلف یا درحد اشباع و یا بالاتر از حد اشباع است که از این لحاظ فعلاً مشکلی وجود ندارد . ولی باید توجه داشت در صورت اضافه شدن سطوح پرورش می بایست این عامل دقیقتر مورد بررسی قرار گیرد . 4- از نظر خطر بروز مسمومیت آمونیاکی و یا بار معلق با توجه به نتایج بدست آمده هیچگونه خطری متوجه ماهیان نخواهد شد . 5- باتوجه به سرعت موجود آب در کانال حداقل وزن قابل رها سازی برای ماهی 5 گرم در نظر گرفته شده است از اینرو اوزان 10 و 20 و 30 و 40 گرم نیز برای رها سازی در نظر گرفته شد و نتایج آنالیز داده ها نشان داد که در تراکم مشابه ، وضعیت ماهیان بزرگتر از لحاظ استرس های محیطی و شرایط رشد به مراتب بهتر بوده بطوریکه مقدار افزایش رشد ماهیانه برای ماهیان 40 گرمی در کلیه ماههای دوره رشد بیشتر از سایر اوزان می باشد . 6- با توجه به نمونه گیری های بعمل آمده و آزمایشهای کیفی انجام شده روی آب (در بدترین حالت خروجی آب از درون قفس و مقایسه نتایج با استانداردهای موجود مشخص گردید که کلیه پارامترها درحد استاندارد بوده و مشکل خاصی را برای مصرف دربخش آبیاری و کشاورزی ایجاد نخواهد نمود.

کلمات کلیدی:
کانال آبیاری، پرورش ماهی،قفس،کیفیت آب ، محیط زیست

صفحه اختصاصی مقاله و دریافت فایل کامل: https://civilica.com/doc/5463/