حبیب موسوی جهرمی - استادیار دانشکده مهندسی علوم آب دانشگاه شهید چمران اهواز
کاظم شعیب
محمد موسوی جهرمی

جریا نهای میرا (گذرا) از یک حالت ماندگار شروع گشته و به وضعیت ماندگار دیگری خاتمه پیدا میکنند. در خطوط انتقال آب جریان های میرا به طور عمده به واسطه بسته شدن سریع شیرها، توقف ناگهانی پمپ ها یا شروع به کار پمپ ها پدید می آید. جهت جلوگیری از زیان های این پدیده، راههای عمده ای وجود دارد که از آن جمله می توان استفاده از شیرهای فشارشکن، مخازن هوای تحت فشار و مخازن موج گیر را نام برد. البته جهت مشخص شدن اثر هر یک از این تجهیزات به تحلیل کامل سیستم خط انتقال نیاز می باشد. دراین میان نباید از تأثیر تغییر قطر و تغییر جنس لوله در شدت فشارایجاد شده دررابطه با سیستم خط لوله چشمپوشی کرد، در واقع هنگام بوجود آمدن این تغییرات بسته به نوع تغییر (تغییر جنس، تغییر قطر و تغییر جنس و قطر بطور همزمان )، سرعت و شکل موج های فشاری مستقیم و انعکاسی (رفت و برگشت)، مقدار و شکل اولیه خود را از دست داده و مقادیر جدیدی پیدا میکنند که شدت این تغییرات باید درطول سیستم خط لوله، محل تغییر قطر و جنس و شرایط مرزی، مورد بررسی قرار گیرد. در برخی شرایط ، قبل از طراحی سیستم خط انتقال بنا به موقعیتهای اقتصادی و اقلیمی، تغییر قطر لوله و یا جنس لوله و یا هر دوی آنها نیازمی باشد ودر برخی دیگر بعد از طراحی سیستم خط انتقال، به علت پوسیدگی لوله موجود در سیستم خط انتقال، نیاز به تعویض آن می باشد . با توجه به نتایج شبیه سازی شده و بررسی های بعمل آمده، تغییر جنس در سیستم خط انتقال باید از لوله با مدول الاستیسیته بیشتر به لوله بامدول الاستیسیته کمتر، صورت گیرد و هر چه مدول الاستیسیته دو لوله ، به هم نزدیک تر باشد تغییرات فشار کمتر می شود و اگر همزمان با تغییرجنس، تغییر قطر نیز اجباری باشد، بهتر است که قطرلوله دوم را یک سایز بالاتر در نظربگیریم تا محدوده تغییرات فشار کمتر گردد.

ضربه قوچ، جریا ن میرا (گذرا)، سیستم خط لوله