مسعود یقینی - عضو هیات علمی دانشکده مهندسی راه آهن
شبنم شریفیان - کارشناس حمل و نقل ریلی
منا بروجردی - کارشناس حمل و نقل ریلی

در هر سازمانی با گذشت زمان نیازها و وظایف دچار تغییراتی می شوند که نیازمند بازنگری در فرآیندها و بهینه کردن نحوه انجام آنها می باشد . همچنین سازمانها بصورت سنتی فعالیتهای خود را بر اساس وظیفه و نه بر اساس فرایندها سازماندهی می کنند، که این امر باعث کارایی پائین در این سازمانها می شود . برای بهینه کردن فرآیندها در شرکت راه آهن جمهوری اسلامی ایران که فعالیتها عمدتاً با روشهای سنتی انجام می شود، و همچنین برای بهره برداری بهینه از سرمایه گذاریهای انجام شده در زمینه فناوری اطلاعات، انجام مهندسی مجدد فرآیندها از اهمیت ویژه ای برخوردار است . در مهندسی مجدد فرآیندها عقیده بر این است که سازماندهی فعالیتها حول فرآیندها، و نه وظایف، می تواند باعث افزایش قابل توجهی در کارایی سازمان گردیده و مزایای رقابتی قابل توجهی را به دنبال آورد . علاوه بر این، در مهندسی مجدد فرآیندها این عقیده وجود دارد که استفاده خلاقانه از فناوری اطلاعات وسیله ای برای ایجاد این تغییرات فراهم می سازد . مقالۀ حاضر نتیجه پروژه تحقیقاتی است که به منظور انجام مهندسی مجدد فرآیندها در حوزه کارکردی سیر و حرکت راه آهن جمهوری اسلامی ایران انجام گرفته است . لازم به ذکر است که بخش عمدۀ مأموریت، اهداف، و عوامل حیاتی موفقیت راه آهن در ارتباط با این حوزۀ کارکردی است . برای انتخاب متدولوژی مناسب، هجده متدولوژی مطرح برای انجام پروژه های مهندسی مجدد فرایندها مورد بررسی قرار گرفته و متدولوژی ارائه شده توسط آقایان کتینگر و تنگ انتخاب گردید . در این مطالعه پس از انجام مراحل مطالعاتی، مستندسازی، و تحلیلی، فرآیند توزیع لکوموتیو به عنوان مناسبترین فرآیند جهت طراحی مجدد انتخاب گردید . بر اساس متدولوژی انتخابی جهت انجام مهندسی مجدد فرآیندها، پس از پشت سر گذاشتن مراحل مربوط به مستند سازی و ارزیابی وضع موجود فرآیند، مشکلات آن ریشه یابی و اهداف بهبودی برای آنها تعیین گردید . در انتها از بین گزینه های ممکن برای فرآیند مطلوب، مناسبترین گزینه انتخاب و طرح جدید آن ارائه گردیده است . در این مقاله ضمن مرور اجمالی بر روی متدولوژیهای مهندسی مجدد فرایندها، متدولوژی انتخابی تشریح گردیده و نتایج اجرای مراحل متدولوژی بطور مختصر تشریح گردیده است

مهندسی مجدد فرآیندها، متدولوژی، فناوری اطلاعات، فرآیند توزیع لکوموتیو، راه آهن جمهوری اسلامی ایران