فرزاد اسدی - کارشناس ارشد اکتشاف معدن – عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی لاهیجا

از نظر سنگ شناسی ، پرلیت جزء سنگهای ریولیتی آبدار با جلای مرواریدی است. پرلیت منبسط ماده سبک وزنی است که از حرارت دادن سریع و ناگهانی پرلیت بدست می (دمای 1200 -700 سانتیگراد) آب ترکیبی مهمترین - ید نقش را در این زمینه داراست . محدوده مورد مطالعه واقع در 28 کیلومتری جنوب نیر از استان اردبیل میباشد. خاستگاه پرلیت مزبور در ارتباط با ولکانیسم ریولیتی زمان میوسن است . منطقه در طی میوسن میانی ، حرکات کششی مهمی را پشت سر گذاشته و در نتیجه هورست و گرابنهائی در آن ایجاد شده و رسوبات تبخیری میوسن به شدت جابجا گردیده و باعث ایجاد گنبدهای گچی شده است مسلماُ نقش این قبیل حرکات در بیرون ریزی سریع گدازه ها و بالاخص گدازه های ریولیتی تأثیر فراوان داشته و پرلیت ها هم که رابطه تنگاتنگ با این قبیل سنگها دارند در منطقه تشکیل گردیده است . بنابراین بین پرلیت زایی و تکتوینک منطقه رابطه غیر قابل انکاری وجود دارد . پرلیت موجود در منطقه از نظر سنگ شناسی در واقع نوعی ریولیت آبدار ، در حدود 3,32 درصد آب میباشد که در زمره بهترین نوع پرلیتهای موجود قرار گرفته و بر خلاف اکثر پرلیتهای منطقه تبریز - میانه که دارای بافت کلاسیک( دانه مرواریدی ) هستند ، پرلیت نیر دارای بافت جریانی و بسیار متراکم و در مطالعات میکروسکوپی مشخص شد که دارای بلورهای فلدسپات در متن شیشه ئی، هم میباشد. پس از انجام آزمایشات XRD وXRF وتستهای فیزیکی ( انبساط ) مشخص گردید که پرلیت های موجود از لحاظ کاربردی در جایگاه بهتری نسبت به دیگر معادن قرار داشته و با توجه به گستردگی و دارا بودن ذخیره مناسب می توان الویت خاصی را برای این محدوده در نظر گرفت .

پرلیت ، ریولیت ، میوسن ، شیشه ، انبساط، پومیس