محمدرضا شریعتی - عضو هیات علمی موسسه تحقیقات خاک و آب

نظر به اینکه کشت و نگهداری چمن درتمام شرایط آب و هوایی به سادگی امکان پذیر نمی باشد و با مشکلاتی مواجه می شود، لذا روی جایگزین نمودن یونجه بعنوان گیاه مرجع مطالعات و تحقیقات زیادی بعمل آمده است. در تحقق حاضر می توان تبخیر و تعرق مرجع توسط لایسیمتر با دو گیاه یونجه از طریق رابطه تراز آبی اندازه گیری گردید که حاصل این بررسی سه ساله نشان داد در شرایطی که می توان ارتفاع یونجه را در حد 15-25 سانتیمتر حفظ نمود. همبستگی خوبی با ضریب 0/982 بین آن و چمن وجود دارد و مقدار تبخیر و تعرق چمن در یک دوره 7 ماهه 0/81 میزان تبخیر و تعرق یونجه می باشد.در کنار این بررسی می توان تبخیر و تعرق اندازه گیری شده چمن و یونجه از طریق لایسیمتر ، تبخیر و تعرق محاسبه شده با استفاده از اطلاعات هواشناسی دوره آزمایشی با روشهای پنمن، تشعشع طشتک، تبخیر و پنمن مانتیس مقایسع و تجزیه تحلیل گردید. نتایج این بررسی نشان داد که بالاترین ضریب همبستگی مربوط به روش طشتک تبخیر و پنمن مانتیس با دو گیاه چمن و یونجه می باشد. در انتهای تجزیه و تحلیل و نتیجه گیری نهائی توصیه شد، در شرایطی که امکان کشت چمن وجود ندارد میتوان از یونجه بهعنوان مرجع با منظور نمودن ضریب 85-82 درصد استفاده نمود، همچنین در صورتی که در منطقه ای بخصوص، مشابه آن شرایط ب و هوائی کرج، از اطلاعات هواشناسی استفاده شود برای محاسبه تبخیر تعرق مرجع، مناسبترین روش توصیه شده روش پنمن مانتیس، و در صورت وجود میزان تبخیر روزانه طشتک تبخیر، با انتخاب ضریب دقیق طشتک، تبخیر و تعرق با روش طشتک تبخیر کلاس A برای منطقه پیشنهاد می گردد.