مهدیه ابراهیمی - دانشجوی دکتری مرتعداری دانشگاه تهران
محمد جعفری - استاد دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران
حسین آذرنیوند - استاد یار دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران
احمد مداحی - مربی آموزشی اداره منابع طبیعی سیرجان

وقوع سیل و خشکسالی در چند سال اخیر در سطح جهان وکشورما اهمیت ونقش حیاتی آب را بیشتر از گذشته برای همگان روشن کرد ,بطوریکه جامعه انسانی بخوبی دریافت با وجود پیشرفت های عظیمی که در زمینه تکنولوژی های مختلف عاید بشر شده ولی هنوز در مقابله با شرایط طبیعی همچون سیل و خشکسالی ناتوان بوده و نیاز به مطالعه و ارائه راهکارهای مناسب و کاربردی برای مقابله با اینگونه رخدادها ی طبیعی است .عده ای گمان دارند که برای مبارزه باسیل وخشکسالی استفاده از طرحهای لوکس موثر ترین راه است این در حالی است که در بسیاری از مناطق دنیا با بهره برداری از تکنیکهای ساده و ارزان قیمت به مهار سیل پرداخته و از این موهبت الهی برای رفع خسارات ناشی از خشکسالی بهره می گیرند . در این مقاله سعی گردیده است تا انواع طرحهای پر هزینه و طرحهای ارزان قیمت جهت رفع خشکسالی ارائه گردد .از جمله ساده ترین این طرحها احداث پشته های خاکی گوراب برای مهار سیل است که امروزه در حال توسعه در مناطق مستعد بااین نوع طرح می باشد تا ضمن به دام انداختن آب سیل ,مهار آن ,نفوذ آب به سفر ه های آب زیر زمینی می تواند برای افزایش پوشش گیاهی و تولید و کاهش خطرات ناشی از خشکسالی بر تولیدات دامی و گیاهی موثر باشد .مطالعه انجام شده در این زمینه در شهر ستان سیرجان در سالهای 84-85نشان داد که اجرای این پروژه در 300هکتار از مراتع این شهرستان باعث کنتر ل و مهار سیلابها به میزان75%,کاهش خسارات ناشی از خشکسالی در سالهای آتی ,افزایش تولید پوشش گیاهی به میزان 86/31 درصد گردیده است که خسارات ناشی از خشکسالی را کاهش داده است و از این طریق نه تنها کنترل و مهار سیلابهای منطقه و ذخیره سازی آب می تواند منطقه را از نظر تغذیه آبهای زیر زمینی غنی ساز د بلکه یک مدیریت مناسب و پایدار برای استفاده از منابع آب منطقه و مقابله با کم آبی و خسکسالی اعمال نمود.

خشکسالی ,سیل ,تکنیکهای ارزان قیمت ,تکنیکهای گران فیمت ,کنترل خسارات سیل