رضا ولی زاده - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز و عضو باشگاه پژوهشگران جوان

EDRI یک شاخص ترکیبی است که امکان مقایسه خطر سانحه زلزله را در تمامی شهرهای جهان به طور نسبی فراهم کرده و توزیع نسبی عوامل مختلف را در ارتباط، با خطر فراگیر توصیف می‌نماید. اکثر اقدامات صورت گرفته در گذشته در زمینه ارزیابی ریسک زلزله تنها به یک مولفه ریسک و یا بر روی یک منطقه تمرکز داشته است.ایجاد و ساخت این شاخص یک چارچوب شناختی از سانحه زلزله را از بین مجموعه‌ای از قواعد ارائه می‌دهد که حاصل آن سه اصل به شرح زیر است: 1. شاخص EDRI یک روش سیستماتیک برای مقایسه مستقیم خطر فراگیر زلزله را در بین تعداد زیادی شهر یا منطقه فراهم می‌کند. 2. تفکیک شاخص EDRI باعث افزایش آگاهی و شناخت سلسله‌ای از فاکتورهایی خواهد شد که ریسک زلزله یک شهر به آنها بستگی دارد، که این آگاهی می‌تواند مواردی از قبیل شدت زمین‌لرزه، تعداد زیرساختها تا شرایط فعلی اقتصاد یک شهر را در برمی‌گیرد. شاخص جامع EDRI مبین این حقیقت است که وقوع زلزله حتی در مناطق شهری که خطر زمین‌لرزه در آنها بسیار پایین است، قابل انتظار بوده و ویژگی‌ها و خصیه‌های شهر می‌تواند از یک سانحه ساده یک فاجعه عظیم بسازد. 3. با ارزیابی دوباره و دوره‌ای این شاخص‌، می‌توان روندها را در خطر سانحه زلزله در طول زمان ، بررسی و کنترل نمود. شاخص EDRI با استفاده از یک پروسه مشخص شش مرحله ای به شرح زیر ساخته می شود : 1- ایجاد یک چارچوب مفهومی از تمامی فاکتورهایی که به نوعی در خطر سانحه زلزله دخیل می باشند( مانند فاکتورهای زمین شناسی، مهندسی، اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی ). 2- شناسایی معیارهای ساده، قابل اندازه‌گیری و کمّی که هر یک از این فاکتورها را در چارچوب گفته شده بگنجانند( مانند، جمعیت، تولید ناخالص ملی، درصد نواحی شهری شده). 3- ارتباط دادن معیارها از طریق مدل ریاضی به شاخص ترکیبی .EDRI 4- گردآوری اطلاعات و داده‌ها و ارزیابی شاخص EDRI برای هر یک از شهرهای مهم. 5- انجام سیکل حساسیت برای تعیین دوام و پایایی نتایج. 6- تفسیر یافته‌های عددی به منظور ارزیابی میزان منطقی بودن و قابلیت اجرایی این یافته‌ها و نیز ارائه یافته‌ها و نتایج به طور متنوع و به نحوی که از طریق اشکال گرافیکی (نمودارها) قابل فهم و درک باشند.