علیرضا حق جوئی - دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت در سوانح طبیعی دانشکده محیط زیست دانشگاه

شهرستان قیر و کارزین به علت قرار گرفتن بر روی کمربندی از زلزله که از اروپای جنوبی تا آسیای جنوبی کشیده شده تا کنون چندین بار موردخشم طبیعت قرار گرفته است ، وعلت اصلی آن حرکت صفحه ی عربستان به طرف شمال شرقی بدلیل حرکات تکتونیکی صفحات زمین است . در سحرگاه21 فروردین 1351 با این که دهها پیش لرزه مردم منطقه را از خطر آگاه ساخته بود و این پیش لرزه ها در منطقه هنگام(یکی از بخشهای قیروکارزین) چنان بود که مردم در بیرون از خانه هایشان زندگی می کردند ، تا اینکه زلزله شدیدی در ساعت 5 و 37 دقیقه بامداد 21 فروردین 1351 ه.ش مطابق با 2 ساعت و 6 دقیقه و پنجاه وچهار ثانیه به وقت گرینویچ (54،6،h2)ومصادف با تاریخ 10 آوریل 1972 م روی داد وجان حدود 20% از کل جمعیت منطقه یعنی 5010 تن را گرفت و 1710 تن را مجروح ساخت . تلفات شهر قیر سه چهارم جمعیت 5000 نفری آن بود ، این زلزله تمام آبادیهای منطقه را با خاک یکسان کرد وخسارات زیادی به بخش کشاورزی و دامداری وارد نمود ، به طوری که حدود 5 کیلومتر قنات با 180 چاه ویران شد . جاده قیر – فیروز آباد بر اثر ریزش سنگ بسته شد. براساس گزارشات کمترین شدت زلزله بوسیله مرکز بین الملی استراسبورک فراسنه 6/6 ریتشر و بیشترین در تاشکند 1/7 ریشتر به ثبت رسیده است . در این مقاله ضمن بررسی زمین لرزه سال 1351 قیروکارزین،موقعیت منطقه از نظر شرایط مختلف قبل وبعد از زلزله مورد بررسی قرار گرفته وبه روند امداد ونجات پس از زمین لرزه از ساعات ابتدائی تا اسکان موقت و بازسازی کامل شهر قیروکارزین به صورت دقیق پرداخته می شود و در پایان درسهای گرفته شده از روند امداد تا بازسازی مطرح می شود. امیدوارم طرح فوق و تجربیات ناشی از آن در مدیریت بازسازی مناطق مختلف مفید واقع شود.