رامین عزیزی - دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت در سوانح طبیعی دانشگاه تهران
محمدرضا خاکپور - دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت در سوانح طبیعی دانشگاه تهران

تهران بزرگترین شهر ایران و مرکزفعالیتها و امکانات فرهنگی و اقتصادی و پایتخت ایران است و همچنین بیش از 7 میلیون نفر در آن روی خط زلزله ساکن هستند.شهر تهران با مساحت بین 700 تا 800 کیلومتر مربع روی بیش از 60 گسل قرار دارد که در هر لحظه احتمال وقوع زلزله ای با قدرت 6 تا 8 ریشتر در آن داده می شود. این گسلها به شکل یک مثلث هستند. این مثلث خطرناک شامل 4 گسل به نام گسل شمال تهران، گسل شرق تهران، گسل شهرری و گسل ملاصدرا است.( محدوده گسل ملاصدرا که از خیابان شریعتی شروع و تا شهرک غرب ادامه دارد. مناطق ونک، میرداماد، سعادت آباد و برج میلاد بر روی گسل ملاصدرا قرار دارند) منطقه 3 شهرداری تهران با مساحتی بالغ بر 3هزارهکتار و جمعیتی نزدیک به 300 هزارنفر (طبق آمار تهیه شده توسط مرکز آمار ایران در سال 1375) در پهنه شمال شرقی شهر تهران واقع شده است و یکی از بزرگترین مناطق شهری در تهران می باشدکه بخش اعظمی ازآن بر روی گسل ملاصدرا واقع شده است و بدلیل قرارگیری ساختمانهای مهمی چون بیمارستان بقیه الله،مرکز مخابرات شیخ فضل الله،آتش نشانی و مرکزژئوتکنیک دانشگاه تهران در خیابان ملاصدرا،ارزیابی آسیب پذیری این منطقه الزامی مینماید. در این مقاله به بررسی ویژگی های جمعیتی، فرهنگی،جغرافیایی، اقتصادی ، اقلیمی و خصوصیات ساختمانهای منطقه 3 تهران پرداخته و بر روی یکی ازخیابانهای این منطقه (ملاصدرا) و بالاخص محله خوارزمی تمرکز نموده و از طریق مشاهدات عینی اطلاعاتی در خصوص شاخصه های آسیب پذیری از قبیل قدمت و نوع بناها، نوع نما و الحاقات بناها، تراکم جمعیت و تراکم ساختمانها ، تعداد طبقات ساختمانها ، شیب زمین، درصد فضای باز و بسته خانه های معمول در محل، ارتباط بناها از دید سازگاری و ناسازگاری، نوع کاربری ها و همچنین وضعیت معابر و شبکه بندی خیابانها، نوع بافت منطقه و امکان فرار هنگام وقوع خطر و دسترسی آسان در مواقع اضطراری و امکان اسکان اضطراری و موقت پس از وقوع سانحه، جمع آوری نموده و در انتها پیشنهاداتی برای این محدوده مشخص، ارائه داده می شود.

ریسک ، ارزیابی آسیب پذیری ، مدریت بحران ، زلزله ، پدافند غیر عامل