محمدرضا عدل پرور - عضو هیئت علمی دانشکده مهندسی راه آهن دانشگاه علم و صنعت ایران و سرپرس
حمیدرضا وثوقی فر - عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب
ژوبین معتمد - عضو گروه تحقیقات مهندسی زلزله، موسسه مهندسین سازه، لندن

در این مقاله پانلهای گچی خشک بعنوان یک ماده سبک در اجرای دیوارهای داحخلی ساختمانها بخصوص ساختمانهای بلند مرتبه ارائه شده است. قبل از انقلاب ساختار گچی خشک که پس از جنگ جهانی دوم اتفاق افتاد، روشک های گچی از جمله مصالح انحصاری برای نازک کاری داخلی منازل مسکونی، ساختمانهای اداری، انبارها، بیمارستان ها، مدارس، دانشگاه هاو انواع مختلف کارهای بنائی بحساب می آمد.تفاوت این سیستم بادیوارهای اجرا شده با مصالح بنائی، پلاستر (گچ وخاک و سفید کاری)، استفاده از نیروی کار کمتر، تمیزی محوطه، پرت و دورریز کمتر، جلوگیری از دوباره کاریها (شامل تخریب گچ و خاک و دیوار جهت عبور لوله های تاسسات برقی و تعمیر مجدد آن) عدم وجود رطوبت در ملات خیس و زمان لازم جهت خشک شدن، سرعت درکار، هزینه های اقتصادی، می باشند. این سیستم از حدود 80 سال پیش درآمریکا و 60 سال گذشته درکشورهای اروپائی به طور گسترد ه ای درمنازل مسکونی و ساختمانهای بلند مرتبه استفاده میشود. مفهوم ساختار پانل گچی خشک عبارتست از صفحات روکش دار گچی که از نظر بافت جزو خانواده تولیدات پانلهای ترکیبی است، این ساختار شامل گچ (دارای خواص شیمیایی مخصوص با مقاومت مناسب در برابر آتش سوزی) که بین دو لایه از ورقهای مقوائی مخصوص قرار می گیرد می باشد. ورق روئی برای اجرای انودع مختلف پوشش نهائی (شامل: بتونه کاری، رنگ امیزی، کاغذ دیواری و غیره) و یک ورق قوی بعنوان لایه زیرین استفاده می شود. این نوع ساختار خشک با مقاومت خوب و مناسب در مقابل آتش سوزی و قابل نصب بر روی زیر سازی چوبی، پروفیلهای فلزی (گالوانیزه) و دیوارهای معمولی می باشد. این سیستم طوری طراحی شده تا با پوشش مناسب در درزهای اتصال به یک سیستم یکپارچه تبدل گردد. با استفاده از این سیستم علاوه بر کاهش بار مرده ساختمان اثرات تخریبی حاصل از نیروی زلزله بر ساختما ن کاهش یافته و از خسارتهای جانی زیاد در زمان وقوع زلزله جلوگیری می شود. طراحان و مهندسین ترکیه پس از زلزله سنگین کوشیلی (Kocaili) و خسارات سنگین و تخریب بسیاری از ساختمانها و کشته شدن بسیار زیادی از مردن، کلیه ساختمان های جدید را با این سیستم اجرا مینماید. در این کشورمیزان استفاده از این پانلها به حدود 10 برابر گذشته افزایش یافته است. از این رو سیستم باید در انواع طرح های خانه سازی درشهر بم که در اثر زلزله دچار خسارت سنگین شده اند، بعنوان دیوارهای داخلی غیر بار بر مورد استفاده قرار گیرد. البته باید توجه داشت که طبق آئین نامه2800 ایران، سبک سازی تا مرحله ای صورت می گیرد که ممان مقاومت واژگونی بهممان محرک از1/75 کمتر نشود. امید است با معرفی این سیستم که در اکثر کشورهای پیشرفته دنیا از آن استفاده میشود، توجه مهندسین طراح و سازنده و پیمانکاران و کارفرمایان جلب شده و با استفاده از مصالح ترکیبی نوین تحولی عظیم در صنعت ساختمان سازی ایجاد شود.

سبک سازی ، زلزله ، پانل گچی خشک ، صنعت ساختمان