حبیب موسوی جهرمی - استادیار دانشکده مهندسی علوم آب دانشگاه شهید چمران اهواز
حسین هلالات ناصریان - کارشناس ارشد شرکت مهندسی مشاور آبیاری و زهکشی شاراب

این مقاله نتایج یک مطالعه آزمایشگاهی درباره تاثیر شکل مقطع جت برآورد آبشستگی موضعی پایین دست را ارائه می دهد. جت آب که از لولههای دایره ای، مربعی و مستطیلی ، از ارتفاع 35، 65 و 95 سانتیمتری ، بر روی بستر ازجنس سیلیس با d50 برابر با 1/27 میلیمتر، با عمق پایاب 6، 12 و 18 سانتیمتر، به مدت 316 دقیقه تخلیه می شد، مدلسازی گردید. ابعاد مختلف حفره آبشستگی و برآمدگی رسوبات پایین دست آن اندازه گیری شدند و مورد تحلیل قرار گرفتند. مشخص شد که ابعاد آبشستگی به پارامتر فرسایش و پارامتر پایاب وابسته هستند. همچنین مشخص شد که شکل مقطع جت بر ابعاد آبشستگی موثر می باشد. ابعاد آبشستگی ناشی از جت با مقطع مربعی و مستطیلی بطور متوسط بین 5 تا 26 درصد با ابعاد آبشستگی ناشی از جت با مقطع دایره ای اختلاف دارند. میزان متوسط اختلاف در مورد لوله مستطیلی بسیار قابل توجه است.

آبشستگی ، هندسه جت ، جتهای برخوردی ، مدل فیزیکی