مجتبی برغمدی - کارشناس ارشد عمران - آب

مشکل رسوبات در مخازن همواره یکی از نکات قابل بحث در پروژه های مهندسی بوده است. به همین دلیل رسوب زدایی را به عنوان یکی از برنامه های حیاتی در مدیریت مخازن دانسته اند. از میان روش های گوناگون رسوب زدایی تکنیک آبشویی به عنوان گزینه ای اقتصادی شناخته شده است. در این تکنیک از انرژی جریان آب برای کندن و انتقال رسوبات به خارج از مخرن استفاده می شود. مطالعات نشان داده که عواملی نظیر موقعیت و عملکرد تخلیه کننده ها و دوره تناوب اجرای آبشویی در راندمان عملیات تاثیر بسزایی دارد. به عمین خاطر پیش بینی این عوامل توسط مدل های شبیه سازی می تواند در مدیریت آتیه مخزن تاثیر مطلوبی داشته باشد. مدل های فیزیکی معمولا نیاز به هزینه و تاسیسات گران قیمتی دارند که معمولا در دسترس نیستند. از این رو گزینه مطلوب جهت شبیه سازی استفاده از مدل عددی است. برای این منظور در این مقاله مدلی تهیه شده است که توانایی حل معادلات جریان آب و انتقال رسوب را بصورت غیر کوپله و در حالت یک بعدی دارد. مدل با ورود اطلاعات اولیه، در هر گام زمانی آبشویی ابتدا معدلات سنت – ونانت (جریان) را حل کرده و پس از آن فاکتورهای هیدرولیکی محاسبه شده به معادله پیوستگی رسوب داده می شود تا فرم جدید بستر را بدست آورد. بر آورد رسوب در این مدل توسط چهار فرمول تجربی که یکی از آنها قابل کالیبراسیون است، انجام می شود این مدل توسط داده های آزمایشگاهی کالیبره و سپس برای یک مخزن طبیعی اجرا شده است. نتایج، نشان دهنده وقت خوب معادله قابل کالیبراسیون نسبت به روش های دیگر برآورد رسوب می باشد.

رسوب زدایی ، ابشویی ، مخزن ، غیر ماندگار ، مدل ریاضی ، غیر کوپله ، سنت - ونانت