محمد فاتحی مرجی - استادیار دانشکده مهندسی معدن، دانشگاه یزد
علیرضا حاجی باقر پور - کارشناسی مهندسی معدن، دانشگاه یزد

یکی از بحثهای مهم در آتشباری کنترل شده محاسبه فاصله ردیفی بهینه بین چالها می باشـد کـه می تواند اثرات مهمی در تخریب دیواره نهایی معدن ومقدا ر عقب زدگی داشته باشد . در این مقالـه مدلسازی نحوه انتشار ترک در اطراف دو چال با فاصله ردیفهای مختلف انجام شده که با توجه به آن، مقدار فاصله ردیفی بهینه بدست می آ ید . این مدلسازی توسط یک برنامه کامپیوتری ( به زبان فرترن ) انجام شده ،که بر مبنای یکی از روشهای المان مرزی به نام روش ناپیوستگی جابه جایی (DDM)می باشد . در این مطالعه از روش ناپیوستگی جابـه جـایی (DDM) و بـا بـه کـار گیـری المانهای با مرتبه بالا ( کوادراتیک ) به نحوه بـسیار خـوبی در محاسـبه تنـشها وجابـه جـایی هـا دراطراف حفره ها وترکها وبخصوص نوک ترک اسـتفاده شـده اسـت ، ایـن مـدل یـک مـدل شـبه استاتیکی بوده یعنی بعد از مرحله انتشار امواج و تشکیل شدن ترک ها وبا توجه به فشارگازهای محبوس شده در داخل چال، نحوه انتشار ترکها ی شعاعی در اطراف چال ها را مورد مطالعه قرار می دهد . این مدلسازی بر روی چال هایی که به ترتیب دارا ی دو و هـشت تـرک متقـارن هـستند انجام گرفته ونحوه انتشار ترک در اطراف آنها با توجه به فشار گاز حاصل از انفجار در داخل چال بررسی شده است . در تمامی بحثهای بالا و در برنامه مورد نظر از اصـول مکانیـک شکـست خطـی(LEFM)برای بدست آوردن فاکتورهای شدت تنش KII و KI استفاده شده است

آتشباری کنترل شده، مدلسازی ترکها، ناپیوستگی جابجایی، المان های مرتبه بالا