سید حمید رضا منوری - دانشکده پزشکی, دانشگاه علوم پزشکی ایران
رسول همکار - بخش ویروس شناسی، دانشکده بهداشت, دانشگاه علوم پزشکی تهران
زهرا نوروزبابایی - بخش ویروس شناسی، دانشکده بهداشت, دانشگاه علوم پزشکی تهران
لادن ادیبی - بخش ویروس شناسی، دانشکده بهداشت, دانشگاه علوم پزشکی تهران

گیاهان دارویی در طب سنتی برای درمان انواع بیماری ها از جمله بیماری های عفونی بکار می روند. با توجه به اینکه درمان عفونت های ویروسی با داروهای شیمیایی موجود به علت پیدایش مقاومت دارویی در ویروس ها معمولا با مشکلاتیروبرو می شود, نیاز مبرم به داروهای ضد ویروسی نوین همیشه احساس می شود. در این پژوهش بیست و پنج گونه گیاهان دارویی ایران که در طب سنتی بر علیه بیماری های عفونی بکار می روند از نظر داشتن اثرات ضد ویروسی در برابر آدنو ویروس, ویروس سرخک, روتا ویروس, اکو ویروس ۱۱ وHSV--1مورد بررسی قرار گرفتند.عصاره آبی گیاهان مورد نظر تهیه گردید و آستانه توکسیسیته آنها روی دودمان های سلولی,Hep-II ,VeroRD و BSC-1با روش جذب رنگ قرمز خنثی و مشاهده میکروسکوپیCPEتعیین گردید. اثرات ضد ویروسی داروها با روش های سنجش مهار اثراتCPE و سنجش کاهش پلاک مورد بررسی قرار گرفتند از بین گیاهان مورد بررسی عصاره برگ نیلوفر سفید, سماق, مامیران و هلیله زرد رویHSV-1و آدنو ویروس موثر بودند. غلظتμg/ml۱۰۰۰ مامیران بطور کامل تکثیرHSV-1و آدنو ویروس را مهار کرد؛ ولی اثر آن رویHSV-1چشمگیرتر بود؛ بطوریکه غلظتμg/ml۵۰۰ آن نیز از تکثیر ویروس کاملا جلوگیری می کرد. هلیله زرد اثر کمتری در ممانعت از تکثیر هر دو ویروس از خود نشان داد. نتیجه گیری: گیاهان دارویی یکی از زمینه هایی هستند که با بررسی آنها با احتمال قریب به یقین می توان به عوامل دارویی مؤثریدست پیدا کرد. در این بررسی نیز اثر ضد ویروسی چهار نوع از آنها مشخص گردید ولی برای مشخص شدن مکانیسم اثر داروها و بدست آوردن داروهای موثری از آنها, پژوهش های بیشتری لازم است

گیاهان دارویی, اثرات ضد ویروسی, هرپس سیمپلکس ویروس, آدنوویروس