احمد زنگانه - عضو هیات علمی دانشگاه تربیت معلم
محمد سلیمانی - عضو هیات علمی دانشگاه تربیت معلم
ابوالفضل زنگانه - کارشناس ارشد دانشگاه تربیت معلم

مخاطرات محیطی کلان شهر تهران واقعیتی چند بعدی است که ایجاد سازمانها و نهادهای گوناگونی را برای شناخت و مدیریت بحران ناشی از آن پدید آورده است. ادبیات نظری و برنامه های عملی موجود حاکی از تلاشهای انجام شده در این حوزه می باشد، لکن تجربه نشان داده است که برنامه ها و روند موجود جوابگوی نیازهای حال و آینده مدیریت بحران و مخاطرات محیطی در مقیاس این کلان شهر نبوده است. به این لحاظ چشم انداز سازی به عنوان یک فرایند مستمر و پویا در مدیریت بحران مخاطرات محیطی مطرح شده است که به موجب آن نه فقط یک آینده بلکه چند آینده قابل تصور، درک و تبیین می شود. این فرایند سه اقدام مهم را در بر می گیرد که عبارتند از 1) تعیین تکلیف جایگاهی که کلان شهر در آن قرار دارد (شناخت نقد وضع موجود)، 2) تعیین و تعریف آنچه می خواهد بشود (چشم انداز) 3) تعیین و تعریف نیازها و اقدامات لازم برای تحقق چشم انداز (استراتژیها، سیاستها و برنامه ها). بدین ترتیب چشم انداز سازی مخاطرات محیطی در پیوندگاه سه حوزه مفهومی- علمی شامل برنامه ریزی استراتژیک، آینده پژوهی و شبکه سازی به عنوان پارادایم جدید می تواند در کمک به مدیریت بحران محیطی کلان شهر تهران موثر افتد.

چشم انداز سازی، مدیریت بحران، مخاطرات طبیعی، کلان شهر تهران