سلمان کریمی - کارشناس معاونت پیشگیری و کاهش خطرپذیری

ایران، کشوری لرزه خیز، در منطقه خاورمیانه و بروی کمربند زلزله خیز آلپ- هیمالیا قرار دارد. در زمانهای گذشته فعالیتهای زلزله خیزی در ایران وجود داشتته که هنوز هم ادامه دارد و خواهد داشت، کلان شهر تهران هم از پتانسیل لرزه خیزی بالایی برخوردار بوده و متاسفانه بخش قابل ملاحظه ایی از ساختمان هایی که در طول سه دهه گذشته ساخته شده اند از وضعیت آسیب پذیری بالایی برخوردار می باشند. وقوع بحران پس از وقوع زلزله مسئله ای است که توجه بسیاری می طلبد. تهران با قریب به 8 میلیون جمعیت دارای گسلهای فراوانی با گستردگی زیاد است که باتوجه به تراکم جمعیتی بالا رخداد هر نوع زمین لرزه ای باعث ایجاد خسارت با ابعاد بسیار وسیع می گردد. با درنظر گرفتن شریانهای حیاتی و زیرساخت ها، ابعاد فاجعه احتمالی وسیع تر هم خواهد بود. همچنین تهران پایتخت سیاسی و اجتماعی و اقتصادی ایران است و رخداد هر نوع حادثه از این قبیل ابعاد ملی پیدا خواهد نمود. برای مقابله با فجایع احتمالی و یا به بیان بهتر به حداقل رساندن تبعات آن راهکارهایی وجود دارد. با عنایت به این موضوع که زلزله قابل پیش بینی نیست و عملاً در امدادرسانی محدویت زمانی وجود دارد، لذا باید راهکاری اندیشید تا با وضع موجود و در صورت رخداد زلزله تلفات احتمالی به حداقل کاهش یابد. درصورتی که پس از رخداد زلزله و تا 72 ساعت پس از آن امدادرسانی صحیح، با سرعت و دقت صورت نپذیرد آمار تلفات افزایش خواهد داشت. با این شرایط اگر امکانی فراهم شود تا در دقایق اولیه زلزله نواحی آسیب دیده و میزان تلفات احتمالی مشخص شود، سرعت امدادرسانی به طرز مشهودی بالا رفته و آمار تلفات پس از زلزله کاهش می یابد. سامانه تخمین خسارت و تلفات زلزله با مکانیزم خاص خود نواحی آسیب دیده احتمالی، میزان آسیب دیدگی، تلفات مجروحین و پناهجویان را با دقت قابل قبولی تخمین می زند و با روشهایی مؤثر به مسئولین امر و کارشناسان ذیربط اعلام می کند که عملاً با این کار نقش موثری در کاهش تبعات و اثرات منفی پس از زلزله ایفا خواهد نمود.

تخمین سریع خسارات و تلفات، کاهش تلفات پس از زلزله، نرم افزار